بسیاری از ما، لخته ی خون را به شکل یک تکه خون خشک شده می شناسیم، که یک زخم خارجی مانند بریدگی یا خراش را می بندد و ترمیم می کند. لخته های خون، حاوی رشته های طولانی از پروتئین های فیبری هستند که آنها را سفت و محکم می کنند و باعث می شوند مانند درپوش هایی سخت و بادوام عمل کنند.
با این حال، همان ویژگی هایی که لخته های خونی را در بهبود زخم های خارجی مؤثر می کند، می تواند در حین انسداد جریان خون در رگ های خونی، مضر باشد و منجر به شرایط کُشنده ای همچون سکته یا حمله ی قلبی شود. با شناخت انواع لخته های خونی و علائم آنها، می توانید احتمال بروز این عوارض خطرناک را کاهش دهید.
آشنایی با علائم و نشانه ها
به طور میانگین، روزانه 274 نفر (هر شش دقیقه یک نفر) بر اثر لخته های خونی جان خود را از دست می دهند. اما این موضوع زمانی نگران کننده تر می شود که کمتر از 25% مردم، با علائم لخته های خونی آشنایی دارند.
شناخت عوامل خطر و علائم لخته های خونی، باعث می شود بیشتر به علائم هشدار دهنده توجه کنید و در صورت لزوم برای درمان مناسب اقدام کنید. همچنین با در پیش گرفتن یک سبک زندگی سالم، می توانید احتمال تشکیل لخته ی خونی خطرناک را به طور قابل توجهی کاهش دهید.
انواع لخته های خونی
دو نوع لخته ی خونی مختلف وجود دارد:
- لخته های خونی شریانی در شریان ها تشکیل می شوند. زمانی که این لخته های خونی به وجود می آیند، فوراً باعث بررز علائم می شوند، زیرا این نوع لخته، از دسترسی اکسیژن به اندام های حیاتی بدن جلوگیری می کند و این امر باعث درد شدید و مشکلات سلامتی جدی همچون سکته، حمله قلبی، شکم درد شدید و فلج کامل (پارالیز) می شود.
- لخته های خونی وریدی معمولاً به صورت بسیار آهسته در رگ ها تشکیل می شوند. التهاب، قرمزی، بیحسی و درد، از علائم لخته های وریدی هستند که به تدریج ظاهر می شوند.
لخته های خونی در کجا تشکیل می شوند؟
انواع لخته های خونی در بخش های مختلفی از بدن تشکیل می شوند که هرکدام علائم منحصر به فردی دارند:
بازوها و پاها: علائم رگ های خونی در دست ها و پاها متفاوت اند. این علائم ممکن است شامل درد، گرفتگی، ورم، حساسیت به لمس، گرم شدن و قرمزی پوست باشد. لخته هایی که در رگ های بزرگتر تشکیل می شوند، ترومبوز رگ عمیق (DVT) نامیده می شوند. رگ های خونی همچنین می توانند در رگ های کوچکتر و ظریفتری رخ دهند که به پوست نزدیکتر هستند.
قلب: علائم شایع انفراکتوس میوکارد شامل درد در قفسه سینه و بازوی چپ، تعریق و مشکل در تنفس می شود.
ریه ها: رایج ترین علامت آمبولی ریوی، شامل تنگی نفس یا مشکل در تنفس، درد قفسه سینه و سرفه می شود. علائم دیگر ممکن است شامل تعریق، تغییر رنگ پوست، ورم پاها، ضربان قلب نامنظم و سرگیجه شود.
مغز: بیماران، در زمان حمله ی ایسکمی ممکن است مشکل در ادای کلمات یا درک صحبت های دیگران، تاری دید، دوبینی یا کاهش دید، تشنج و ضعف عمومی را تجربه کنند.
شکم: علائم آن می تواند شامل شکم درد شدید، حالت تهوع، استفراغ، اسهال و مدفوع خونی باشد.
مشکلات لخته ی خونی شدید
زمانیکه لخته های خونی بزرگتر می شوند و یا به سمت نقاط حساسی از بدن حرکت می کنند، نیاز به مداخله ی پزشکی دارند. آنها می توانند منجر به مشکلات سلامتی جدی از قبیل موارد زیر شوند:
آمبولی ریوی: اگر یک لخته ی خون، از ترومبوز رگ عمیق جدا شود و به سوی ریه ها حرکت کند، ممکن است در آنجا باعث مشکلات بزرگتر و خطرناک تری شود
حمله قلبی: اگر لخته های خونی در شریان های قلب تشکیل شوند، ممکن است جریان خون را مسدود کنند و منجر به حمله ی قلبی شوند.
سکته مغزی: لخته های خونی که در قلب و یا شریان های کاروتیدی گردن تشکیل می شوند، ممکن است به سمت مغز حرکت کنند و باعث سکته مغزی شوند.
عوامل خطر برای لخته های خونی
در صورت تجربه ی هر یک از شرایط زیر، به احتمال زیاد دچار مشکل لخته شدن خون شده اید:
- مشکلات قلبی مانند فیبریلاسیون دهلیزی
- بیماری شریان محیطی
- بارداری
- بی حرکت بودن طولانی مدت یا استراحت زیاد
- چاقی
- سیگارکشیدن
- داروهای خاص مانند قرص های ضد بارداری، داروهای هورمون درمانی و برخی از داروهای سرطان سینه
- جراحی، به ویژه عمل های ارتوپدی که بیمار باید بی حرکت باشد.
- سابقه ی خانوادگی لخته ی خونی یا اختلالات خون
- سن (افزایش احتمال خطر برای افراد بالای 60 سال)
پیشگیری و درمان لخته های خونی
برای کاهش احتمال تشکیل لخته، راهکارهای زیر را دنبال کنید:
برای مدت زمان طولانی یکجا ننشینید. اگر پشت میز کار می کنید، هر ساعت یکبار، در اطراف دفتر کار خود یک قدم کوتاه بزنید. در سفرهای ماشینی، می توانید در وقفه های کوتاه بایستید و در اطراف پیاده روی کنید.
تحرک داشته باشید. اگر اخیراً تحت عمل جراحی قرار گرفته اید یا در رختخواب استراحت داشته اید، با اجازه پزشک می توانید بلند شوید و در اطراف راه بروید.
سبک زندگی خود را اصلاح کنید. اگر دارای اضافه وزن هستید، فشار خون بالایی دارید، سیگار می کشید یا سبک زندگی ساکنی دارید، بیشتر در معرض تشکیل لخته های خونی قرار دارید. با تغییرات سالم در رژیم غذایی و عادات روزانه خود، می توانید احتمال ایجاد لخته ی خونی را به حداقل برسانید..
درمان لخته خونی
اگر دچار لخته ی خونی شدید، پزشک به چند روش می تواند شما را درمان کند:
برای لخته های خونی شریانی: پزشک ممکن است عمل ترومبولیز با هدایت کاتتر را توصیه کند. این عمل، رویکردی است که داروهای رقیق کننده ی خون را به محل لخته می رساند. در موارد اضطراری، برای خارج کردن لخته، به عمل جراحی نیاز دارید. این درمان ها، تهاجمی هستند، زیرا لخته های شریانی می توانند جریان خون را به اندام های حیاتی بدن مسدود کنند.
برای لخته های وریدی: اگر تشخیص پزشک شما، لخته وریدی عمیق باشد، برای شما داروی رقیق کننده ی خون تجویز خواهد کرد.
محمد
یکشنبه ۲۰ آذر ۱( 1 سال پیش)
تعداد بازدید:
مشاهده پرسش
