چاقی، یکی از علل مهم و قابل پیشگیری مرگ و میر می باشد. چاقی یک بیماری مزمن می باشد که می تواند به صورت جدی سلامت فرد را تحت تأثیر قرار دهد و باعث بیماری قلبی بخصوص بیماری عروق کرونر در افراد شود. بر اساس نتایج مطالعات اخیر، اضافه وزن و چاقی در جامعه ما شیوع بسیار زیادی پیدا کرده است و حدود یک سوم افراد جامعه دچار عوارض چاقی می باشند.
افراد بالای 60 سال با احتمال بیشتری ممکن است دچار چاقی شوند ولی این معضل مختص افراد با سن بالا نمی باشد و حدود بیست درصد کودکان و نوجوانان 2-19 سال نیز دچار چاقی می باشند. با دانستن این تعداد زیاد افراد مبتلا به چاقی، می توان نتیجه گرفت که رفع چاقی از اهمیت بالایی برخوردار است. بر همین اساس قصد داریم در این مقاله به مشکل چاقی و عوارض آن بپردازیم.
چه کسی چاق در نظر گرفته می شود؟
BMI : معیاری است که قد و وزن هر دو را لحاظ می کند و می تواند اطلاعات خوبی در مورد میزان چربی بدن شما بدهد.
نحوه محاسبه BMI : وزن (بر اساس کیلوگرم) تقسیم بر قد (بر اساس متر) به توان 2 یا به عبارتی BMI برابر است با 2[قد (m)] / [وزن (kg)]
مثال : فردی با وزن 90 کیلوگرم و قد 165 سانتی متر : 33= 2(1.65) / 90
به طور کلی BMI در محدوده ی 20-24.9 در بزرگسالان ایده آل می باشد. BMI در محدوده ی 25-30 اضافه وزن در نظر گرفته می شود. BMI بیش از 30 چاق و BMI بیش از 40 خیلی چاق در نظر گرفته می شود.
علل بروز چاقی چیست؟
چاقی یک بیماری پیچیده بوده و متخصصین به طور دقیق نمی دانند که بدن چگونه وزن و میزان چربی را تنظیم می کند ولیکن چیزی که کاملاً مشخص است، این است که دریافت کالری بیش از میزانی که فرد در طی روز جهت تولید انرژی مصرف می کند، منجر به افزایش وزن می شود. ولیکن ریسک فاکتورهایی که منجر به چاقی می شوند، پیچیده بوده و معمولاً مجموعه و ترکیبی از ژنتیک، متابولیسم، سبک زندگی و فاکتورهای اقتصادی اجتماعی و علل روانشناختی می باشد. هم چنین برخی از بیماری های غدد درون ریز و برخی از داروها نیز می توانند منجر به افزایش وزن شوند.
ژنتیک
برای مثال ژن ها می توانند تعیین کنند که فرد چربی را در کدام قسمت خود ذخیره می کند. بیشتر محققین بر این باورند که به غیر از ژنتیک، عوامل دیگری نیز در شیوع بالای چاقی دخیل می باشند.
عوامل متابولیک
این که بدن شما انرژی را چگونه مصرف می کند، می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد. سوخت و ساز بدن و هورمون ها در افراد مختلف متفاوت بوده و این فاکتورها نقش اساسی در میزان افزایش وزن خواهند داشت. برای مثال می توان به هورمون گرلین که به هورمون گرسنگی معروف است، اشاره کرد. این هورمون میزان اشتها را تنظیم می کند و ترشح این هورمون می تواند منجر به احساس گرسنگی شود.
مثال دیگری برای نقش عوامل هورمونی در چاقی می توان به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) اشاره نمود. زنان مبتلا به این بیماری سطح بالاتری از هورمون های خاصی را دارا می باشند، لذا در معرض خطر بالاتری برای چاقی می باشند.
فاکتورهای اقتصادی – اجتماعی
در جوامع پیشرفته زنانی که درآمد پایین تری دارند و در طبقه اجتماعی پایین تری قرار دارند در معرض خطر بیشتری برای چاقی هستند و در جوامع پیشرفت نکرده زنان با در آمد بالاتر، بیشتر در معرض چاقی می باشند.
شیوه زندگی
خوردن مقادیر زیاد مواد غذایی و نداشتن ورزش، هر دو در بروز چاقی مؤثر می باشند. اگر مقادیر زیادی از کالری دریافتی شما، از غذاهای ناسالم یا غذاهایی که حاوی مقادیر زیادی شکر یا چربی هستند، می باشد، به احتمال زیاد دچار افزایش وزن خواهید شد. اگر فعالیت فیزیکی مناسب و برنامه ورزشی مرتب در زندگی روزمره خود نداشته باشید، از دست دادن وزن و یا حتی حفظ وزن فعلی می تواند بسیار دشوار باشد.
هر فرد در هر زمان می تواند با تغییر سبک زندگی و پیروی از رژیم های غذایی سالم تر و افزایش فعالیت فیزیکی، قدم بزرگی در جهت کاهش وزن خود بردارد.
داروها
عوامل عاطفی
پرخوری احساسی، غذا خوردن هنگامی که احساس ناراحتی یا بی حوصلگی می کنید، می تواند منجر به افزایش وزن شود. افرادی که خواب کافی ندارند، نیز در معرض خطر چاقی هستند. افرادی که شب ها کمتر از 5 ساعت می خوابند، در مقایسه با افرادی که 7 الی 8 ساعت خواب شبانه دارند بیشتر در معرض خطر چاقی هستند.
عوارض چاقی چیست؟
فشار خون بالا
در افراد چاق با توجه به حجم بالاتر بدن، برون ده قلبی افزایش می یابد و هم چنین از بافت چربی، هورمون هایی ترشح می شود که می تواند منجر به انقباض عروقی شده و مجموع عوامل ذکر شده می تواند منجر به افزایش فشار خون در فرد چاق شود.
دیابت نوع 2
چاقی بدن شما را در مقابل انسولین مقاوم می کند.( انسولین هورمونی است که قند خون را تنظیم می کند) وقتی که چاقی منجر به مقاومت به انسولین شود، در نتیجه میزان قند خون بدن افزایش می یابد. حتی چاقی های متوسط نیز به صورت چشمگیری منجر به افزایش خطر ابتلا به دیابت می شود.
خطرات چاقی روی قلب
تصلب شرایین با شیوع بیشتری در افراد چاق رخ می دهد. در افراد چاق به علت تجمع ذرات چربی در دیواره ی عروق خون رسان به عضله قلب، این عروق دچار تنگی شده و می تواند منجر به بروز درد قفسه سینه و یا حتی افزایش احتمال ابتلا به سکته قلبی شود.
مشکلات مفاصل از قبیل آرتروز
افراد چاق، گزینه مناسبی برای تعویض مفصل نمی باشند. زیرا در این افراد، مفاصل مصنوعی خطر بیشتری برای شل شدن و آسیب رساندن به بافت های مجاور دارند. مشکلات تنفسی و آپنه ی انسدادی خواب در افراد چاق شایع تر می باشد.
چاقی و سرطان
داشتن اضافه وزن یا چاقی منجر به افزایش بروز برخی از سرطان ها شود. در زنان چاق خطر بروز سرطان اندومتریوم (لایه داخلی رحم) افزایش می یابد. هم چنین زنان چاق، خصوصاً آن هایی که دچار یائسگی شده اند، خطر بالاتری جهت ابتلا به سرطان پستان دارند. زنان و مردان چاق خطر بالاتری نسبت به سرطان های کولورکتال (روده ی بزرگ) دارند. مردان چاق خطر بالاتری جهت ابتلا به سرطان پروستات دارند.
عوارض روانشناختی چاقی
افراد چاق ممکن است مشکلات اجتماعی یا سایکلوژیک (روانشناختی) داشته باشند. افراد چاق همواره به علت شرایطی که دارند سرزنش می شوند و سایر افراد ممکن است تصور کنند که این افراد تنبل بوده و یا اراده ی کافی ندارند. ناشایع نیست که افراد چاق از موفقیت های شغلی کمتری برخوردار باشند و یا حتی روابط مناسبی نیز با جنس مخالف نداشته باشند. افسردگی در افراد چاق، شیوع بالاتری دارد.
Marjan
دوشنبه ۲۱ آذر ۱( 1 سال پیش)
تعداد بازدید:
مشاهده پرسش
