سندرم بروگادا، یک اختلال ژنتیکی است که می تواند موجب ضربان قلب نامنظم شود. زمانی که این اتفاق رخ می دهد، حفره های پایینی قلب (بطن ها) سریع و نامنظم می زنند و از گردش خون صحیح در بدن جلوگیری می کنند. این حالت می تواند خطرناک باشد و به ویژه در حین خواب یا استراحت، ممکن است منجر به غش یا حتی مرگ شود. این بیماری، سندرم مرگ شبانه ناگهانی و بدون دلیل نامیده می شود، زیرا افراد مبتلا به این شرایط اغلب در خواب می میرند.
سندرم بروگادا بسیار نادر است و از هر 10،000 نفر در سراسر جهان، 5 نفر به آن دچار می شوند. علائم این سندرم اغلب در میان سالی ظاهر می شوند. اما این اختلال در هر سنی از جمله نوزادی نیز می تواند رخ دهد. سن میانگین مرگ ناشی از این بیماری، 40 سالگی می باشد.
عامل سندرم بروگادا چیست؟
شکل ژنتیکی سندرم بروگادا، اغلب اوقات ناشی از نقص ژن های SCN می باشد. اما ژن های دیگر نیز در ایجاد آن نقش دارند. این سندرم ممکن است فقط از یکی از والدین به ارث برسد. این نقص های ژنتیکی، عملکرد کانال های سدیم در سلولهای عضلانی قلب را دچار مشکل می کنند. این امر می تواند، موجب ضربان های قلب غیر طبیعی شود. همچنین این احتمال وجود دارد که فردی مبتلا به سندرم بروگادای غیرفعال باشد و هیچ علائمی نداشته باشد. برخی از داروها مانند دارو های ضد افسردگی، روان پریشی، مواد مخدر، شرایطی که باعث تب و مشکلات الکترولیتی می شوند، می توانند این سندرم را آشکار کنند.
برخی از افراد با وجود مؤلفه های خاصی در نوار قلب خود، به نظر می رسد که به سندرم بروگادا مبتلا هستند. اما در واقع آنها به خود بیماری مبتلا نیستند. این شرایط الگوی نوار قلب بروگادا نامیده می شود و در صورتی که کوتاه مدت (موقتی) باشد، هیچ خطری ندارد.
چه کسانی در معرض ابتلا به سندرم بروگادا قرار دارند؟
آسیایی ها به ویژه مردم ژاپن و جنوب شرق آسیا، بیشتر در معرض ابتلا به این اختلال هستند. احتمال ابتلا به این سندرم در مردان، 8 تا 10 برابر بیشتر از زنان است. محققان فکر می کنند که هورمون مردانه ی تستوسترون ممکن است منجر به تفاوت بین جنسیت ها شود.
علائم سندرم بروگادا چه مواردی هستند؟
علائمی که ممکن است در سندرم بروگادا رخ دهند، عبارتند از:
- تپش قلب
- غش کردن
- مرگ ناگهانی یا ایست قلبی
سندرم بروگادا چگونه تشخیص داده می شود؟
اگر علائم بالا را داشته باشید، پزشک ممکن است فکر کند شما به سندرم بروگادا مبتلا هستید. در صورتی که سابقه خانوادگی این بیماری یا مرگ ناگهانی بدون دلیل داشته باشید نیز، ممکن است مشکوک به این سندرم باشید. یک نوار قلب می تواند به تشخیص بیماری کمک کند. افرادی که نوار قلب آنها طبیعی است، اغلب در صورت بروز علائم زیر، مبتلا به سندرم بروگادا تشخیص داده می شوند:
- غش کردن
- مرگ قلبی ناگهانی
- ضربان قلب سریع که منشأ آن حفره های پایینی قلب باشد (تاکی آریتمی بطنی).
- سابقه ی خانوادگی مرگ قلبی ناگهانی یا سندرم بروگادا
آزمایش ژنتیک نیز به تشخیص این بیماری کمک می کند. اگر تشخیص مبهم باشد و یا دارای نوار قلب بروگادا باشید، اما هیچ علائمی نداشته باشید، ممکن است آزمایشی به نام چالش دارویی برای شما انجام شود. این آزمایش در بیمارستان انجام می شود و به شما دارویی داده می شود که کانال های سدیم را مسدود می کند. سپس برای بررسی تغییرات نوار قلب، از شما چندین نوار قلب گرفته می شود. بستگان درجه اول فرد مبتلا به سندرم بروگادا نیز باید تحت بررسی قرار گیرند. این بررسی حداقل شامل سابقه بیماری ها، معاینه فیزیکی و نوار قلب می شود. بررسی ژنتیکی نیز ممکن است انجام شود.
سندرم بروگادا چگونه درمان می شود؟
در حال حاضر، هیچ درمانی برای سندرم بروگادا وجود ندارد، اما می توان عواقب این بیماری را کاهش داد. یک دیفیبریلاتور قلبی کاشتنی ( ICD)، می تواند از مرگ ناگهانی مرتبط با سندرم بروگادا جلوگیری کند. زمانی که این دستگاه، شروع آریتمی را شناسایی می کند، سعی می کند آن را متوقف کند یا با فرستادن شوک، آن را دوباره به ریتم طبیعی خود برگرداند. دارو ها نیز می توانند به جلوگیری از تپش قلب نامنظم کمک کنند. دیگر روش درمانی احتمالی، ممکن است ابلیشن قلبی باشد.
در این رویکرد، ناحیه ی کوچکی از بافت قلب که موجب آریتمی خطرناک می شود، از بین می رود. در مورد تمام گزینه های درمانی با پزشک متخصص قلب مشورت کنید. همچنین باید از مصرف دارو های خاصی که موجب تشدید سندرم بروگادا می شوند، خودداری کنید.
جدی ترین عارضه سندرم بروگادا چیست؟
جدی ترین عارضه ی سندرم بروگادا، مرگ ناگهانی است. این شرایط اغلب در خواب رخ می دهد.
چگونه می توانم از سندرم بروگادا پیشگیری کنم؟
بسیاری از موارد سندرم بروگادا، ناشی از نقص ژنتیکی هستند. پیشگیری از به ارث بردن این شرایط، امکان پذیر نیست. اما تشخیص این شرایط برای جلوگیری از بروز عوارض احتمالی بسیار مهم است. اگر به سندرم بروگادا مبتلا هستید و قصه بچه دار شدن دارید، در ابتدا باید با یک مشاور ژنتیک مشورت کنید.