سندرم وازوواگال نوعی بیماری قلبی می باشد، که در آن ممکن است فرد مبتلا، بر اثر کاهش ناگهانی و سریع ضربان قلب و فشار خون، غش کند. این عارضه با عنوان سنکوپ وازوواگال یا نوروکاردیوژنیک و یا حمله وازوواگال نیز شناخته می شود.
علائم و نشانه‌های واکنش وازوواگال
شایع ترین علامت سندرم وازوواگال، غش کردن ناگهانی می باشد. سایر علائم و نشانه های واکنش وازوواگال قبل از غش کردن، ممکن است موارد زیر را شامل شود:
- رنگ پریدگی پوست
- سرگیجه
- تار شدن دید یا دید تونلی (تار شدن حاشیه میدان دید)
- حالت تهوع
- عرق سرد و لزج
تشخیص سنکوپ وازوواگال
برای تشخیص سندرم وازوواگال، پزشک سؤالاتی در مورد سوابق پزشکی فرد می پرسد و معاینه بدنی انجام می دهد. سپس از روش ها و فن‌آوری های پزشکی پیشرفته تر برای تشخیص مؤثر عارضه، برنامه ریزی برای درمان و نظارت دقیق بر وضعیت این بیماری قلبی استفاده می شود. روش های تشخیصی رایج می تواند شامل موارد زیر باشد:
- اکوکاردیوگرام: در این آزمایش با استفاده از دستگاه اولتراسوند و امواج صوتی، از حفره ها و دریچه های قلب، عکس های متحرک گرفته می شود.
- الکتروکاردیوگرام (EKG): در این آزمایش فعالیت الکتریکی قلب اندازه‌گیری شده و مورد بررسی قرار می گیرد. جریان الکتریکی قلب توسط 12 الی 15 الکترود تشخیص داده می شود، که به وسیله نوار چسب به بازو ها، پا ها و قفسه سینه متصل می گردند. این آزمایش می تواند بزرگ شدن قسمت های مختلف قلب، کار کردن بیش از حد یا آسیب دیده بودن آن را نشان دهد.
- مانیتور رویداد (Event monitor): این دستگاه EKG قابل حمل، ضربان قلب را پس از فشار دادن یک دکمه ثبت می‌کند. این دستگاه را می‌توان تا چندین هفته، یا تا موقع بروز علائم پوشید.
- مانیتور هولتر: این دستگاه EKG قابل حمل، به طور مداوم ریتم قلب را ضبط می‌کند و به مدت 24 تا 48 ساعت، در حین فعالیت عادی روزانه از آن استفاده می‌شود.
- تست استرس: این آزمایش در حین ورزش انجام می شود. ورزش باعث می گردد که قلب به سختی کار کند و در حین انجام آزمایشات با سرعت زیادی بتپد. اگر فردی توانایی ورزش کردن نداشته باشد، برای افزایش ضربان قلب، به او دارو می دهند. در این آزمایش می توان تغییرات موجود در ضربان، ریتم و فعالیت الکتریکی قلب و همچنین فشار خون را، به کمک دستگاه EKG تشخیص داد.
چه چیزی باعث سندرم وازوواگال می شود؟
غش کردن در اثر حمله وازوواگال، می تواند محرک های زیادی داشته باشد. سندرم واکنش وازوواگال ممکن است در نتیجه موارد زیر اتفاق بیافتد:
- قرار گرفتن در معرض گرمای زیاد یا تحمل گرما برای مدت طولانی
- ایستادن برای مدت طولانی
- دیدن خون یا در اثر گرفتن خون از بیمار
- زور زدن برای اجابت مزاج
- دویدن یا سایر ورزش های سنگین
- ترس شدید، وحشت یا سایر عوامل استرس زای موقعیتی
عوامل موثر در ایجاد سنکوپ وازوواگال
علاوه بر علل بروز سندرم وازوواگال، چندین عامل دیگر نیز وجود دارد که در احتمال ابتلا به این عارضه تأثیرگذار می باشند. از جمله:
- سن: سندرم واکنش وازوواگال بیشتر در کودکان، بزرگسالان جوان و سالمندان شایع است.
- بیماری های قلبی: بیماری های قلبی مانند بیماری عروق کرونر، کاردیومیوپاتی (بیماری ماهیچه قلب)، آریتمی‌های قلبی، ضعف قلب و علائم نارسایی قلبی، یا داشتن سابقه حمله قلبی ممکن است خطر ابتلا به سندرم وازوواگال را افزایش دهند.
پیشگیری از حمله وازوواگال
معمولاً با اجتناب از محرک ها، می توان از غش کردن در اثر سندرم واکنش وازوواگال پیشگیری نمود. کاهش قرار گرفتن در معرض گرما، به ویژه زمانی که درگیر فعالیت های شدید فیزیکی می باشید، نوشیدن مایعات زیاد، پرهیز از ایستادن طولانی مدت، و اجتناب از عواملی که باعث استرس می شوند، کمک می کند تا از حملات وازوواگال که بر اثر این بیماری قلبی به وجود می آیند، پیشگیری کنید.
پیش آگهی در سنکوپ وازوواگال
سندرم وازوواگال به تنهایی یک بیماری خطرناک به حساب نمی آید، اما می تواند نشان دهنده یک عارضه جدی تر باشد. کسانی که حملات مکرر غش وازوواگال را تجربه می‌کنند، یا متوجه نوساناتی در تعداد دفعات بروز این عارضه می شوند، باید برای تشخیص عوامل زمینه‌ای مؤثر در ایجاد آن، در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمایند.
درمان و بهبودی سندرم وازوواگال
ممکن است پزشک به بیمار در شناسایی محرک‌های حملات غش کمک کند و راهکار هایی برای اجتناب از این موارد به او ارائه دهد؛ اما در اغلب موارد، تجویز درمان های بیشتر برای حمله وازوواگال، غیرضروری است. با این حال، اگر وضعیت بیماری برای کیفیت زندگی افراد مشکل ساز باشد، پزشک ممکن است یکی از روش‌های درمانی زیر را پیشنهاد کند:
دارو
ممکن است پزشک برای درمان فشار خون پایین یا تنظیم سیستم عصبی مرکزی، دارو تجویز کند. این دو عارضه از عوامل زمینه ای مؤثر بر سندروم وازوواگال و حملات آن می باشند.
تغییرات سبک زندگی
برای کمک به درمان سندرم واکنش وازوواگال، ممکن است لازم باشد تغییراتی در سبک زندگی افراد ایجاد شود. برخی از این تغییرات عباتند از:
- ورزش های پا، پوشیدن جوراب های فشاری (compression stockings)، و سفت کردن ماهیچه های ساق پا در هنگام ایستادن، ممکن است خطر غش کردن بر اثر واکنش وازوواگال را کاهش دهد.
- در صورتی که بیمار معمولاً فشار خون بالایی نداشته باشد، افزایش نمک در رژیم غذایی می‌تواند کمک کننده باشد.
- بهتر است مبتلایان از ایستادن طولانی مدت، به خصوص در مکان های گرم و شلوغ پرهیز کنند
- نوشیدن مایعات زیاد می تواند خطر حملات وازوواگال را کاهش دهد
گزینه های جراحی
در موارد بسیار نادر، ممکن است پزشک به منظور تنظیم ضربان قلب، جراحی و کار گذاری یک ضربان ساز درونی (pacemaker) را به بیمار توصیه کند.
عوارض سنکوپ وازوواگال
عوارض ناشی از سندرم وازوواگال معمولاً زمانی به وجود می آیند که غش کردن، منجر به آسیب های جدی می شود. کسانی که مستعد ابتلا به حملات وازوواگال می باشند، باید از محرک های این عارضه اجتناب کنند. همچنین هنگام انجام به فعالیت هایی مانند رانندگی، شنا، کار با ماشین آلات سنگین، شرکت در ورزش های شدید یا فعالیت های هیجان انگیز، باید احتیاط زیادی به خرج داد.
اصعر
پنجشنبه ۹ تیر ۱( 1 سال پیش)
تعداد بازدید:
مشاهده پرسش
