رگ های عنکبوتی، رگ های خونی نازک شده یا کشیده شده ای هستند که ممکن است در هر ناحیه ای از بدن ایجاد شوند؛ اما بیشتر در صورت و پاها اتفاق می افتند. لیزر تراپی IPL (نور پالسی شدید) به طور گسترده، برای از بین بردن موهای زائد و سایر روش های زیبایی (مثل درمان رگ های عنکبوتی) در بسیاری از کلینیک های زیبایی مورد استفاده قرار می گیرد.
معمولاً سؤال مهمی که ذهن بیماران را درگیر می کند این است که آیا لیزر IPL برای درمان واریس و رگ های عنکبوتی، گزینه ی مناسبی محسوب می شود؟ برای پاسخ به این پرسش، در این مقاله ما به جزئیات این درمان واریس با لیزر می پردازیم. برای شروع بهتر است منشأ رگ های عنکبوتی و واریس را برای شما شرح دهیم.
سیاهرگ ها (وریدها) خون را از اندام ها به قلب باز می گردانند. این رگ ها دارای دریچه هایی هستند که خونرسانی به قلب را آسان تر کرده و مانع از برگشت خون (به عقب برگشتن خون) می شوند. عواملی مثل ژنتیک، ایستادن به مدت طولانی، تغییرات هورمونی و … ممکن است باعث تخریب این دریچه ها شده و آنها نتوانند وظیفه ی خود را به درستی انجام دهند. بنابراین، خون به عقب برمی گردد و در یک ناحیه جمع می شود. این امر منجر به اعمال فشار اضافی روی سیاهرگ و در نتیجه، برآمدگی و دیده شدن آن، از سطح پوست می شود که در اصطلاح واریس نامیده شده است.
منشأ رگ های عنکبوتی نیز مشابه رگ های واریسی می باشد. زمانی که خون در سیاهرگ آسیب دیده جمع شده و فشار بیش از حدی به آن وارد می کند، جریان خون اضافی باید به مکانی منتقل شود. این امر می تواند سبب شکل گیری رگ های واریسی بیشتر یا رگ های عنکبوتی کوچک تر در اطراف رگ مربوطه شود، که از سطح پوست قابل مشاهده می باشند.
آیا لیزر IPL برای درمان رگ های عنکبوتی و واریس گزینه مناسبی است؟
بسیاری از بیماران مبتلا به رگ های عنکبوتی، علائم دیگری را تجربه نمی کنند. این بیماران بیشتر نگران ظاهر ناخوشایند رگ های عنکبوتی هستند و به مشکلات سلامتی احتمالی ناشی از اختلال جریان خون (علت اصلی ایجاد رگ های عنکبوتی و رگ های واریسی) توجهی ندارند. لازم به ذکر است که این طرز فکر در بین بیماران امری بسیار رایج است. نکته ی مهم اینجاست که رگ های عنکبوتی یا مویرگ های مشهود روی صورت، غالباً سطحی بوده و خطرساز نیستند؛ اما رگ های عنکبوتی در پاها ممکن است خبر از مشکلات جدی تری در سیستم وریدی بیمار بدهند.
این رگ های عنکبوتی می توانند قابل رؤیت اما بدون علائم، قابل رؤیت و همراه با علائم، یا غیر قابل رؤیت اما همراه با علائم باشند. مواردی که ذکر کردیم تنها به مسأله ی ظاهری خلاصه نمی شود، بلکه ممکن است نشانه ای از بیماری های وریدی مزمن باشند. برای بیمارانی که رگ های عنکبوتی یا واریسی آنها، در ناحیه ی پا پدیدار شده است، انجام یک معاینه ی دقیق اولتراسوند (فراصوت) از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد.
زیرا هر گزینه ای را برای درمان رگ های عنکبوتی خود انتخاب کنید، باز هم این خطر وجود دارد که رگ های آسیب دیده ی زمینه ای (که باعث ایجاد مویرگ های عنکبوتی شده اند) نادیده گرفته شوند. در نتیجه، این احتمال وجود دارد که با روش درمانی مورد نظر، رگ های عنکبوتی به طور کامل درمان نشده و مجدداً عود کنند. بنابراین، داشتن یک اسکن کلی از رگ های بدن امری ضروری می باشد.
بیماران معمولاً اطلاعات چندانی درباره ی رگ های واریسی نداشته و متوجه علائم آزار دهنده ی آن نمی شوند. این علائم می تواند شامل مواردی مثل ورم، درد یا نبض در قسمت های پایینی پا، خارش در کنار رگ ها و گرفتگی (اسپاسم) عضلات پا در شب باشد. از آنجایی که رگ های عنکبوتی و واریسی، خود به خود درمان نمی شوند، نیاز به مداخله ی پزشکی می باشد. بنابراین در صورتی که دچار این مشکل هستید به پزشک مراجعه کنید. یکی از بیماری هایی که ممکن است در اثر نادیده گرفتن رگ های واریسی به آن مبتلا شوید، نارسایی مزمن وریدی است. نارسایی مزمن وریدی یک اختلال شایع بوده، که عروق پا را تحت تأثیر قرار می دهد.
علت اصلی این بیماری مشکلات مادرزادی و عدم درمان رگ های واریسی در مدت طولانی می باشد. از علائم نارسایی مزمن وریدی، می توان به ضخیم شدن پوست پایین پا یا مچ پا، ورم در پا، اگزمای وریدی، تغییر رنگ پوست (هایپرپیگمنتاسیون) و تحلیل رفتن پوست (مخصوصاً در اطراف قوزک پا) اشاره کرد. این علائم ممکن است با بالا رفتن سن بدتر شوند. اگر رگ های واریسی برای مدت طولانی درمان نشوند، بافت های پا شروع به سخت شدن (سفت شدن) می کنند. این مسئله باعث می شود تا فرد بیمار با دشواری بتواند پاهای خود را حرکت دهد (این حالت لیپودرماتواسکلروز نامیده میشود). لیپودرماتواسکلروز (ضخیم شدن پوست پایین پا) می تواند به طور جدی روی سلامت نواحی پایینی پا تأثیر گذاشته و منجر به عوارضی مثل التهاب و عفونت شدید شود.
رگ های واریسی می توانند منجر به تشکیل لخته خون و زخم واریس شوند. بنابراین، اگر رگ های واریسی درمان نشده دارید، بهتر است سریع تر به پزشک مراجعه کنید. زیرا در صورت عدم درمان طولانی مدت، ممکن است درمان این بیماری سخت تر شود (مخصوصاً زمانی که رگ مربوطه دچار خونریزی، نشتی یا عفونت شده باشد). اگر رگ های عنکبوتی تحت تأثیر رگ های زمینه ای شکل گرفته باشند (حتی اگر رگ های مربوطه از سطح پوست قابل مشاهده نباشند)، تلاش برای درمان لیزری رگ های عنکبوتی، منجر به اجتماع ناگهانی رگ های عنکبوتی در سطح پوست می شود. پزشک متخصص، استفاده از لیزر برای درمان رگ های عنکبوتی را به شدت منع می کند؛ به جز مواردی که بیمار برای وجود رگ های آسیب دیده ی زمینه ای به طور کامل معاینه شده باشد.
چه زمانی می توان از IPL برای درمان رگ های عنکبوتی استفاده کرد؟
در کلینیک واریس تنها شرطی که می توان از لیزر IPL برای رگ های عنکبوتی استفاده کرد، این است که این موارد روی صورت، سینه یا -در موارد نادر- روی پاها کاملاً سطحی بوده و دلیل زمینه ای خاصی (مثل رگ های واریسی عمیق تری که باعث بروز رگ های عنکبوتی شده اند) وجود نداشته باشد. برای اطمینان کامل، پزشک متخصص باید یک معاینه ی دقیق در این زمینه انجام دهد.
گزینه های درمانی دیگر برای رگ های عنکبوتی چیست؟
با وجود اینکه گفتیم لیزر IPL، روش مناسبی برای درمان رگ های عنکبوتی محسوب نمی شود، اما این بدان معنا نیست که این بیماری غیر قابل درمان است. درمان هایی که معمولاٌ برای رگ های عنکبوتی به کار گرفته می شوند، گزینه های بسیار مؤثری هستند. این روش های سرپایی و بدون نیاز به جراحی، معمولاً به اندازه ی یک جلسه درمان IPL زمان می برند، اما تأثیرگذارتر بوده و پروتکل های درمانی دقیق تری را به همراه دارند.
به عنوان مثال، اسکلروتراپی یک روش پزشکی برای درمان رگ های واریسی و رگ های عنکبوتی است. در اسکلروتراپی، یک محلول به طور مستقیم در رگ تزریق شده، که باعث از بین رفتن آن می شود و خون، مسیر خود را از طریق یک رگ سالم دیگر می بندد. رگ تخریب شده جذب بافت بدن شده و در نهایت از بین می رود. این گزینه بهترین روش برای درمان رگ های واریسی است. برای درمان واریس های بزرگ و گسترده و همچنین واریس داخلی، با توجه به نیازهای بیمار، قطر رگ و ناحیه ی آسیب دیده، ممکن است گزینه های درمانی متعددی مدنظر قرار گیرند.
نتایج کلیدی
- رگ های عنکبوتی در پا معمولاً بر اثر انباشتگی خون از رگ های واریسی مجاور شکل می گیرند. این رگ های واریسی در برخی موارد ممکن است قابل رؤیت نباشند.
- هدف اصلی درمان رگ های عنکبوتی، باید درمان رگ های زمینه ای (عامل ایجاد کننده ی رگ های عنکبوتی مربوطه) باشند و درمان های لیزری قادر به هدف قرار دادن چنین رگ هایی نیستند. برای یافتن این رگ ها نیاز به انجام اسکن دقیق می باشد.
- برای پیدا کردن منشأ و علت شکل گیری رگ های عنکبوتی در پاها (از طریق معاینه ی اسکن اولتراسوند)، بهتر است به یک پزشک متخصص عروق مراجعه کنید.