سینوس تاکی کاردی نابجا (IST)، که نوعی مشکل در تپش قلب (آریتمی) به شمار می رود، زمانی رخ می دهد که ضربان قلب، بی دلیل بالا می رود. تاکی کاردی، اصطلاح علمی برای ضربان قلب بالا است. در بزرگسالان، ضربان قلب بالای 100 در دقیقه، در هنگام استراحت، تاکی کاردی نامیده می شود.
کودکان و نونهالان، به طور معمول ضربان قلب بالاتری نسبت به بزرگسالان دارند. بیشتر بیماران مبتلا به IST، ضربان قلب در حال استراحت، بالای 100 در دقیقه، یا متوسط ضربان قلب در حال استراحت، بالای 90 در دقیقه دارند. در سایرین، ضربان قلب زمان استراحت، عادی بوده، ولی با کمترین فعالیت فیزیکی به طور ناگهانی به شدت بالا می رود.
سیگنال الکتریکی قلب، معمولاً در گره سینوآتریال (SA) آغاز می شود که در دهلیز راست قرار دارد. این ناحیه، سیگنال الکتریکی -که با پخش شدن در تمام قلب، تپش قلب را تنظیم می کند- را منتشر می کند. گره SA از عصب ها، سیگنال دریافت می کند. این عصب ها می توانند، با توجه به نیاز بدن، تندی یا کندی ضربان قلب را تنظیم کنند.
اما این ضربان قلب، همیشه بیش از حد عادی، بالا است. اگر ضربان قلب، بیش از حد تند باشد، ممکن است قلب نتواند بین تمام تپش ها به طور کامل پر شود، بنابراین، خون کمتری به اندام ها می رسد. IST، به ندرت اتفاق می افتد و در زنان جوان، بیشتر از مردان، رایج است. همچنین IST، بیماری پیچیده ای است، و بهتر است در زمینه ی داروهای قلب و درمان های الکتروتراپی، به یک متخصص قلب مراجعه کنید.
علل IST
IST، دلایل متعددی دارد. اما دلایل این بیماری، هنوز هم برای متخصصان کاملاً مشخص نیست. گاهی اوقات، سینوس تاکی کاردی نابجا، به علت سیگنال های نا به جای عصبی، ضربان قلب را بالا برده، و اعصاب مسئول پایین آوردن ضربان هم، می توانند دچار مشکل شوند.
بعضی از محرک های تاکی کاردی
- کافئین
- الکل
- نیکوتین
- مواد مخدر، مثل کوکائین
- تیروئید پرکار (هایپرتیروئید)
- تب
- اضطراب
- کم خونی
- فشار خون بسیار پایین
- حمله قلبی
- نارسایی قلبی
- بیماری ریوی
- درد
در زمان بروز این محرک ها، تاکی کاردی یک عکس العمل به جا محسوب می شود. اما معمولاً در IST، حتی در زمان نبود هیچ محرکی، ضربان قلب بالا می رود. همچنین، در بعضی از موارد IST، ضربان قلب در مواجهه با این محرک ها بیش از حد بالا می رود.
علائم IST
بعضی افراد مبتلا به سینوس تاکی کاردی نابجا، هیچ علائمی را تجربه نمی کنند. در سایرین، احتمال وجود این علائم وجود دارد:
- احساس تپش قلب شدید (پالپیتیشن)، که می تواند آزاردهنده باشد
- تنگی نفس
- سرگیجه
- غش
- درد قفسه سینه
- اضطراب
- سردرد
- کم توانی در ورزش
علائم IST، می تواند شبیه بیماری های دیگر باشد. همیشه برای تشخیص، به پزشک مراجعه کنید. در صورت داشتن بیماری قلبی دیگر، احتمال بروز سینوس تاکی کاردی نابجا در شما، بالا می رود. این علائم می توانند به هنگام مواجهه با یک محرک، مثل قهوه، خود را نشان دهند، و در بازه های زمانی متفاوت، طی ماه ها و سال ها اتفاق افتاده، و در بعضی افراد، به طور ناگهانی، ناپدید شوند.
تشخیص IST
پزشک شما، با بررسی سابقه سلامت شما و معاینه جسمی، می تواند ضربان قلب بالا را به راحتی تشخیص دهد. اما مطمئن شدن از دلیل تاکی کاردی و نوع آن، از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا انواع تاکی کاردی، درمان های متفاوتی دارند.
آزمایش هایی که پزشک برای تشخیص تاکی کاردی، استفاده می کند عبارتند از:
- نوار قلب، برای تحلیل ریتم الکتریکی قلب و نوع تاکی کاردی
- بررسی بلند مدت ریتم قلب (مانیتور هولتر)
- آزمایش خون، برای یافتن دلایل ضربان قلب بالا
- تست اکو، برای بررسی اندازه، ساختار و پمپاژ قلب
- اشعه ایکس از قفسه سینه، برای مشاهده ی قلب و ریه ها
گاهی اوقات، IST به اشتباه به عنوان بیماری اضطراب، تشخیص داده می شود
درمان IST
درمان های متفاوتی در مواجهه با IST موجود اند:
- حذف محرک ها از رژیم غذایی، مثل کافئین، نیکوتین و الکل
- استفاده از دارو، برای پایین آوردن ضربان قلب. مثل ایوابرادین، بتا بلاکرها یا مسدود کننده های کانال کلسیم
- بالا بردن سطح سلامت با کمک ورزش
معمولاً درمان IST، امری دشوار است. اگر علائم شدید شما با استفاده از این روش ها بهبود نیافت، شما می توانید از درمان Catheter Ablation (سوزاندن) استفاده کنید. در این عمل، با استفاده از انرژی، بخش کوچکی از قلب -که مسئول تاکی کاردی است- از بین می رود. این روش، همیشه موفقیت آمیز است. اما خطر این عمل، زمانی است که با از بین بردن بیش از حد این بافت قلب، ممکن است شما دچار کندی بیش از حد ضربان قلب شوید و نیاز به Pace Maker (باتری دائمی) پیدا کنید.
پیشگیری از IST
پیشگیری از IST ممکن نیست. اگر شما مبتلا به IST هستید، اجتناب از محرک ها می تواند به شما کمک کند. بیماری های قلبی، علائم IST را تشدید می کنند. با پزشک خود درباره ی راه های پیشگیری از بیماری های قلبی صحبت کنید، مثل:
- رژیم غذایی سالم برای قلب
- ورزش و کم کردن وزن اضافه
- درمان مشکلاتی مثل فشار خون بالا، دیابت و سطح نامطلوب کلسترول
چه زمانی با پزشک تماس بگیریم؟
اگر علائم شما مکرر یا شدید تر شد، با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت تنگی نفس شدید یا درد قفسه سینه، با اورژانس تماس بگیرید.
در زمان مراجعه به پزشک، به این نکات توجه کنید:
- دلیل و هدف مراجعه را بدانید.
- سؤالات خود را از قبل بنویسید.
- برای پرسش و به یاد داشتن تجویزات پزشک، یک همراه با خود داشته باشید.
- تمام تجویزات پزشک، مثل دارو و آزمایش ها را یادداشت کنید.
- علت تجویز داروهای جدید و چگونگی کمک آنها به بهبودیتان را جویا شوید.
- درباره ی راه های درمانی دیگر، سؤال کنید.
- درباره ی علت آزمایش های تجویز شده، و معنی نتایج مختلف آن، بپرسید.
- از پزشک سؤال کنید که در صورت مصرف نکردن دارو، ندادن آزمایش یا قبول نکردن جراحی چه اتفاقی برایتان می افتد؟
- در صورت داشتن نوبت بعدی با پزشک، زمان آن را نوشته و دلیل آن را بپرسید.
- برای سؤال های احتمالی آینده، شماره دکتر را یادداشت کنید.
