وبسایت دکتر مرعشی زاده

آمبولی ریه چیست؟

در این مقاله مطالعه می کنید:

لخته شدن خون در ریه یا آمبولی ریه Pulmonary Embolism یا لخته شدن خون در ریه، به شرایطی گفته می شود که در آن، لخته ی خونی تشکیل شده، توسط خون، به ناحیه ی دیگری از بدن حرکت می کند.

دستگاه گردش خون از قلب، شریان ها، مویرگ ها و ورید ها تشکیل شده است. قلب با نیروی زیادی، خون را از درون خود، به شریان ها پمپ می کند و سپس خون از این شریان ها وارد مویرگ ها (رگ های خونی کوچک درون بافت ها) می شود. سپس خون از طریق ورید ها به قلب باز می گردد. در حین حرکت خون در ورید ها به سمت قلب، سرعت آن کاهش می یابد. گاهی اوقات این کاهش در سرعت جریان خون، موجب تشکیل لخته می شود.

آمبولی ریه چیست؟

ایجاد لخته ی خون یک فرایند طبیعی برای جلوگیری از خونریزی است. بدن این لخته ها را ایجاد می کند و سپس آن را می شکند و از بین می برد. گاهی اوقات بدن تحت شرایط خاصی نمی تواند این لخته ها را از بین ببرد، که این امر می تواند موجب مشکلات سلامتی جدی شود.

ایجاد لخته درون یک ورید، می تواند دلایل مختلفی داشته باشد؛ از جمله:

  • کاهش سرعت جریان خون
  • اختلالی در تشکیل لخته
  • و یا آسیب دیواره ی رگ خونی

لخته ی خونی می تواند در شریان و ورید تشکیل شود. به لخته هایی که در ورید شکل می گیرد، لخته ی وریدی می گویند. ورید های موجود در پا یا سطحی اند (نزدیک سطح پوست) و یا عمقی (نزدیک استخوان و احاطه شده توسط عضلات).

لخته های وریدی عمدتا در ورید های عمقی پا ایجاد می شوند، که به آن ترومبوز (لخته) ورید عمقی (DVT) می گویند. هنگامی که یک لخته در ورید های عمقی پا ایجاد شد، پتانسیل این را دارد که بخشی از آن شکسته و جدا شود و توسط خون به ناحیه ی دیگری از بدن، اغلب اوقات ریه، برود.

 از جمله دیگر عوامل لخته خون در ریه، می توان این موارد را نام برد:

لخته هم چنین می تواند در انتهای کاتتر درون وریدی، درون بدن تشکیل شده، بشکند و به ریه ها انتقال یابد.

چه کسانی در معرض خطر ابتلا به آمبولی ریه هستند؟

عوامل خطرساز برای آمبولی ریه شامل این موارد می شود:

سیگار کشیدن

علائم لخته شدن خون در ریه

موارد نامبرده در پایین، رایج ترین علایم آمبولی ریه (PE) می باشند. اگر چه این علایم می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد:

بیمار می تواند همچنین علایم ترومبوز ورید عمقی (DVT) را داشته باشد؛ از جمله:

  • درد در پای دارای لخته (ممکن است فقط هنگام ایستادن یا راه رفتن رخ دهد)
  • ورم در پا
  • سوزش، حساسیت به لمس، قرمزی و یا گرمی در پا (ها)
  • قرمزی و یا تغییر رنگ پوست

اگر فرد ارائه دهنده ی سلامت، به وجود آمبولی ریه در فرد شک کند، پاهای فرد را برای احتمال وجود ترومبوز ورید عمقی (DVT) بررسی می کند. نوع و میزان علایم بیمار مبتلا به آمبولی ریه، به اندازه ی لخته و آمبولی، و این که بیمار مشکلات قلبی و یا ریوی دارد، بستگی خواهد داشت.  علایم یک فرد مبتلا به آمبولی ریه، می تواند شبیه به دیگر بیماری ها و مشکلات بالینی باشد. بنابراین بیمار برای تشخیص بیماری باید با یک فرد ارائه دهنده ی خدمات سلامت، صحبت کند.

تشخیص لخته شدن خون در ریه

تشخیص آمبولی ریه، اغلب اوقات دشوار است؛ زیرا علایم آن شبیه بسیاری از بیماری های دیگر است. علاوه بر گرفتن تاریخچه پزشکی کامل بیمار و معاینه ی فیزیکی، تست های دیگری که برای تشخیص آمبولی ریه به کار می رود، شامل این موارد می شود:

اشعه ی X از قفسه ی سینه: 

این روش تصویربرداری، برای ارزیابی قلب و ریه به کار می رود. اشعه ی ایکس از قفسه ی سینه، اطلاعاتی درباره ی اندازه، شکل، فاصله از دیگر اجزا و موقعیت آناتومیک قلب، ریه ها، نایژه ها (لوله های تنفسی بزرگ)، آئورت و مدیاستینوم (ناحیه ای در وسط قفسه ی سینه که ریه ها را از هم جدا می کند) نمایش می دهد.

اسکن تهویه ای پرفیوژنی (اسکن V/Q): 

برای انجام این تست رادیولوژی هسته ای، از مقدار کمی از یک ماده ی رادیواکتیو، برای ارزیابی ریه ها استفاده می شود. اسکن تهویه ای، میزان تهویه را اندازه گیری می کند که همان ورود و خروج هوا از نایژه ها و نایژک ها می باشد. اسکن پرفیوژنی میزان جریان خون در شش ها را می سنجد.

آنژیوگرافی عروق ریه: 

این روش تصویربرداری با اشعه ی X، از رگ های خونی برای ارزیابی بیماری های مختلفی به کار می رود؛ از جمله آنوریسم(برجستگی و برآمدگی رگ خونی)، تنگی رگ خونی یا انسداد آن. ماده ی رنگی dye (در نقش کنتراست)، از طریق یک لوله ی انعطاف پذیر نازک به درون شریان تزریق می شود. این ماده ی رنگی، باعث نشان دادن این رگ های خونی، در تصویر اشعه ی X می شود.

سی تی اسکن یا سی تی آنژیو ریه:

این روش تصویربرداری از اشعه ی X و رایانه، برای ساخت تصاویر با جزئیات بالا از بدن بهره می برد. یک CT اسکن جزئیات استخوان ها، عضلات، چربی و اندام های درونی را نشان می دهد. CT اسکن به همراه یک کنتراست، تصاویر رگ های خونی ریه ها را بهبود می بخشد. کنتراست به داخل ورید تزریق می شود. یک ماده ی شبیه ماده ی رنگی dye است که به درون ورید تزریق می شود و موجب می شود که اندام درونی یا بافت مورد مطالعه، درون اسکن واضح تر نمایش داده شوند.

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): 

این روش تصویربرداری از ترکیب یک میدان مغناطیسی، فرکانس های رادیویی و یک رایانه برای ایجاد تصاویر با جزئیات از اندام ها و ساختار های درون بدن بهره می برد.

سونوگرافی: 

این نوع از اموج فراصوت رگی، برای ارزیابی جریان خون و ساختار رگ های خونی در پاها انجام می شود. اغلب اوقات لخته های خونی از رگ های پا کنده می شوند و به ریه ها می روند. فراصوت (US) از امواج صوتی با فرکانس بالا و یک رایانه، برای ایجاد تصویر از رگ های خونی، بافت ها و اندام های درونی استفاده می کند.

تست های آزمایشگاهی: 

آزمایشات خونی برای بررسی وضعیت ایجاد لخته ی خونی به کار می روند؛ از جمله یک آزماش که “میزان دیمر D” یا (D-dimer) نام دارد. از دیگر آزمایش هایی که روی خون انجام می شود، می توان تست اختلالات ژنتیکی را نام برد که می توانند منجربه اختلال در ایجاد لخته ی خونی شوند. هم چنین ممکن است میزان گازهای خون، برای ارزیابی سطح اکسیژن خون، بررسی شود.

الکتروکاردیوگرام (EKG): 

این تست یکی از ساده ترین و سریع ترین روش هایی است، که وضعیت قلب را ارزیابی می کند. الکترود ها(قطعات کوچک و چسبناک) بر روی نقاط خاصی از قفسه ی سینه، بازوها و پاها قرار داده می شوند. این الکترود ها توسط سیم های اتصال (lead) به دستگاه الکتروکاردیوگرام متصل می شوند. در این تست، فعالیت الکتریکی قلب اندازه گیری، تفسیر و سپس چاپ می شود.

درمان آمبولی ریه

راه های درمانی آمبولی ریه (PE) شامل این موارد می شوند:

مراجعه به اورژانس بعد از حمله قلبی

عوارض آمبولی ریه شامل چه مواردی می شود؟

گاهی سوال پرسیده می شود که آیا لخته خون در ریه خطرناک است؟ باید گفت که آمبولی ریه می تواند موجب کاهش جریان خون شود، که خود منجر به آسیب به بافت ریه خواهد شد. این امر هم چنین می تواند باعث کاهش سطح اکسیژن خون شود که در نتیجه ی آن، دیگر اندام های درونی بدن نیز آسیب می بینند. آمبولی ریه، خصوصا آمبولی های بزرگ یا لخته های زیاد، سریعا می تواند منجر به مشکلات جدی تهدید کننده ی حیات و یا حتی مرگ شود.

درمان آمبولی ریه اغلب شامل داروهای ضد انعقاد یا رقیق کننده های خون می شود. این داروها، در صورتی که بیش از اندازه خون بیمار را رقیق کنند، می توانند بیمار را در خطر خونریزی بیش از حد قرار دهند.

دیگر علایم خونریزی که باید مراقب آن ها بود، شامل موارد زیر می شود:

نشانه هایی از خونریزی در دستگاه گوارشی:

نشانه هایی از خونریزی در مغز:

آیا آمبولی ریه قابل پیشگیری است؟

به دلیل اینکه آمبولی ریه (PE)، اغلب توسط لخته های خونی که در پاها شکل گرفته اند، ایجاد می شود و تشخیص ترومبوز ورید عمقی (DVT)، قبل از ایجاد مشکل در بیمار دشوار است، پیشگیری از ترومبوز ورید عمقی (DVT)، کلید پیشگیری از آمبولی ریه می باشد. سبک زندگی سالم، یک راه حل اساسی برای پیشگیری از آمبولی ریه است که شامل چنین مواردی می شود:

قرص متورال برای تپش قلب

اقدامات غیر تهاجمی

راه هایی برای پیشگیری از ترومبوز ورید عمقی (DVT) بدون دارو که شامل این موارد می باشد:

نکات کلیدی در مورد آمبولی ریه

  • آمبولی ریه (PE) یک لخته ی خونی است که در جایی از بدن به جز ریه تشکیل می شود (اغلب در پاها و…) و سپس به شریان های ریوی منتقل شده و ناگهان باعث مسدود شدن این شریان می شود.
  • لخته های خونی غیرعادی می توانند به دلیل جریان آهسته ی خون در وریدها، اختلالی در فاکتورهای انعقادی و یا آسیب به دیواره ی رگ های خونی ایجاد شوند.
  • طیف گسترده ای از بیماری ها و عوامل خطرزا به آمبولی ریه ربط داده شده اند.
  • تنگی تنفس ناگهانی، رایج ترین علامت آمبولی ریه است.
  • یک جنبه ی مهم از درمان آمبولی ریه، پیشگیری از ایجاد لخته های بیشتر می باشد. داروها، فیلترهایی که مانع رسیدن لخته به ریه ها می شوند و جراحی، مواردی هستند که برای درمان آمبولی ریه استفاده می شود.
  • آمبولی ریه، خصوصا آمبولی های بزرگ یا لخته های زیاد، می تواند به سرعت باعث ایجاد شرایط تحدید کننده ی حیات و مرگ شود.

دکتر مرعشی زاده متخصص قلب در تهران

آیا این مطلب مفید بود؟ به اشتراک بگذارید

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

ثبت سوال جدید غیرفعال می‌باشد.

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر مریم جمعه ۱۴ مرداد ۱( 1 سال پیش) تعداد بازدید: مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر.من تقریبا یه ماهه دلدردارم بالای قفسه سینه واحساس حالت تهوع دارم ولی بالانمیارم همچنین احساس سیری دارم بعدغذا نمیتونم زیادخم بشم دردخفیفی کل قسمت بالای شکمم تاگلوم احساس میکنم شبهاهم احساس میکنم دکتررفتم قرص پنتومید40باقرص کلیدینیوم وقرص دایمکت دادمصرف کردم ولی الان تموم شده همچنان احساس دردخفیف رو دارم گاهی ومخصوصابعدازغذاخوردن بدترهست ایانیازبه مراجعه وسونوهست یانه ممنون
    1. تصویر کاربر دکتر آرمین مرعشی زاده جمعه ۱۴ مرداد ۱( 1 سال پیش)
      سلام در صورتیکه درد یا سوزش قفسه سینه به دنبال فعالیت تشدید می‌شود حتما باید از نظر قلبی بررسی شوید
  • تصویر کاربر علیرضا یکشنبه ۱۶ مرداد ۱( 1 سال پیش) تعداد بازدید: مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر.الان سه ماه هست که درد قفسه سینه اذیتم میکنه،اولش سمت چپ سینم بود،به مرور انتشار پیدا کرد به زیر بغل،بازوی چپ،سمت چپ گردن،مچ دست چپ ،پشت دست چپ،مچ وساق پای چپم،جدیدن به پای راست و دست راستم هم انتقال پیدا کرده،دردش شدید نیست و ممتد هم نیست ،تشخیص فوق تخصص قلب و عروق HCM بود و اینکه نوار قلبم هم آریتمی داره ولی دکتر میگه این درد از قلبتنیست،ضمن اینکه متخصص گوارش میگه رفلاکس ، میکروب معده دارم و این دردا میتونه از معده باشه.داروهای معده رواستفاده میکنم ولی تاثیر نداشته.برای قلب قرص کنکور استفاده میکنم.با فعالیت بدنی دردم کمتر میشه و باسترس دردم بیشتر میشه.لطفا راهنمایی کنید.
    1. تصویر کاربر دکتر آرمین مرعشی زاده یکشنبه ۱۶ مرداد ۱( 1 سال پیش)
      سلام مدارک شما شامل اکو ونوار قلب باید رویت شود
  • تصویر کاربر بیتامیری سه شنبه ۱۷ خرداد ۱( 1 سال پیش) تعداد بازدید: مشاهده پرسش
    سلام من مادرم مشگل قلب داره میگن پمپاش قلبش پایین بعضی موقع حالش میخوره بهم والان دکتر گفتن باید آنژیوگرافی بشه مشگل براش پیش نمیاد
    1. تصویر کاربر دکتر آرمین مرعشی زاده سه شنبه ۱۷ خرداد ۱( 1 سال پیش)
      با توجه به افت پمپاژ باید آنژیو شوند
  • تصویر کاربر هانا دوشنبه ۱۸ بهمن ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: مشاهده پرسش
    سلام من هفده سالمه گاهی اوقات یه سنگینی توی قفسه سینه بیشتر سمت چپ یعنی قلبم احساس میکنم که انگار یه چیزی فشار بدن روش بعد یه احساس گرمایی بدنمو میگیره انگار تیر میکشه چند روزی هست اینجوریم و بی حال میشم میشه دلیشو بگید
    1. تصویر کاربر دکتر آرمین مرعشی زاده دوشنبه ۱۸ بهمن ۰( 2 سال پیش)
      سلام با توجه به شرح حال شما بیشتر به نظر منشا علایم شما استرسی و اضطرابی هست و جای نگرانی وجود نداره
  • تصویر کاربر فاطمه یکشنبه ۲۰ تیر ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: مشاهده پرسش
    با سلام و عرض ادب
    نامزد بنده 4 سال پیش دچار آمبولی ریه ماسیو و ایدیوپاتیک شد و باید مادام العمر ریواروکسابان مصرف کنه....الان به دلیل اینکه BMI اش بالای 40 هست تصمیم به عمل اسلیو معده گرفته و البته تایید پزشک قلب و ریه رو هم گرفته ...دکترش گفته قرص ریواروکسابان رو 24 ساعت قبل از عمل قطع کنه آیا 24 ساعت زمان مناسبی هست؟ آیا با وجود رعایت تمام نکات در قبل و بعد از عمل جراحی امکان وقوع محدد آمبولی براش وجود داره؟ آیا آمبولی ماسیو سابقی که داشته بیشتر در معرض امبولی مجدد قرارش میده ؟
    با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر آرمین مرعشی زاده یکشنبه ۲۰ تیر ۰( 2 سال پیش)
      سلام برای جراحی اسلیو باید ۷۲ ساعت قبل دارو قطع شود
    2. تصویر کاربر دکتر آرمین مرعشی زاده یکشنبه ۲۰ تیر ۰( 2 سال پیش)
      احتمال آمبولی هم برای ایشان وجود داره ولی اگر رعایت های لازم انجام بشه طبیعتا احتمال آن کاهش پیدا میکنه
    3. نمایش سایر 1 پاسخ
  • تصویر کاربر بهناز یکشنبه ۲ خرداد ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: مشاهده پرسش
    با سلام
    اقای دکتر مادرم ۵۴ سالشه دیابت و فشارخون داره یکماه پیش دیسک کمر و تنگی کانال نخاعی داشت که عمل کرد ولی یک هفته بعد از عمل یدفعه فشارش افتاد و غش کرد بعد از اون کم کم راه میرفت تا چند روز پیش موقع بلند شدن بیهوش شد و کاملا هوشیاریش رفت با امبولانس ب بیمارستان منتقل کردیم تشخیص امبولی ریه در دوتا رگ شریان اصلی چپ و راست رو دادن وفعلا تزریق هپارین رو شروع کردن بعد از ۶ روز گفتن وضعیتش چون ثابته و افت فشار نداشته با دارو کنترل میشه. ولی این چند روز مادرم از تخت پایین نیومده من نگرانم این لخته بعدا براش خطرناک نیست؟ باید چیکارکنیم کاملا رفع بشه احتمال خطر چقده
    1. تصویر کاربر دکتر آرمین مرعشی زاده یکشنبه ۲ خرداد ۰( 2 سال پیش)
      سلام فعلا درمان دارویی برای ایشون کافیه هر چند باید زیر نظر باشن
  • تصویر کاربر رضا یکشنبه ۲ خرداد ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: مشاهده پرسش
    سلام حدود یک ماه است که آمبولی ریه پیدا کرده ام و rivaroxaban مصرف میکنم ولی دو روز است که مدفوعم به شدت تغییر رنگ داده و به سبز خیلی تیره تبدیل شده است
    1. تصویر کاربر دکتر آرمین مرعشی زاده یکشنبه ۲ خرداد ۰( 2 سال پیش)
      سلام آزمایش مدفوع از نظر بررسی وجود خون بدهید.
درحال دریافت اطلاعات
جستجو

در این مقاله مطالعه می‌کنید:

نیاز به راهنمایی دارید؟ به سادگی سوالات خود را از دکتر بپرسید.