در شرایط مختلفی فرد دچار درد قفسه سينه عصبی می شود و یا ناراحتی قلبی ناشی از استرس، مشکلات متعددی را برای او به وجود می آورد. درد سینه یکی از رایج ترین علائم مرتبط با حمله هراس (پانیک) یا اضطراب است. این درد می تواند دارا یا فاقد منشا قلبی باشد. با این حال، بسیاری از درمان ها و دارو ها، در به حداقل رساندن درد سینه ناشی از اضطراب مفید هستند. اختلال هراس (پانیک)، یک بیماری روانی رایج است که از هر 100 نفر، 1 تا 4 نفر را به خود مبتلا می کند.
بروز متداول اضطراب، به همراه نگرانی مداوم یا تغییرات رفتاری می تواند به بروز علائمی همچون درد سینه منجر شود. درد سینه در 20 تا 70 درصد حملات هراس (پانیک) وجود دارد. حدود 18 تا 25 درصد بیماران بستری در بخش اورژانس بیمارستان ها، به درد سینه و اضطراب دچار هستند. درد سینه ناشی از اضطراب سبب انجام غیر ضروری تست های قلبی شده و در بسیاری از موارد، عامل اصلی علائم، بدون تشخیص باقی می ماند. در ادامه مطلب، درد قفسه سينه ناشي از استرس را بیشتر توضیح خواهیم داد.
دلایل مختلف درد قفسه سينه ناشي از استرس و اضطراب
عوامل مختلف مرتبط با درد سینه ناشی از حملات هراس (پانیک)، در دو دسته عوامل قلبی و غیر قلبی جای می گیرند. درد سینه با منشا قلبی به این معناست که جریان خون رونده به قلب کاهش یافته است. این وضعیت با نام ایسکمی یا اسپاسم کرونری نیز شناخته می شود. درد های با منشا غیر قلبی، می توانند از دستگاه اسکلتی عضلانی، مری یا دیگر اندام های غیر مرتبط با قلب منشا گیرند.
برخی دلایل ابتلا به درد سینه ناشی از اضطراب موارد زیر هستند:
دلایل غیر قلبی:
این درد می تواند از مری یا دستگاه اسکلتی عضلانی منشا گیرد. همچنین ممکن است این درد در اثر تنفس شدید و عمیق (هایپر ونتیلاسیون) و گرفتگی عضلات بین دنده ای، در اثر فعالیت زیاد باشد. اضطراب می تواند به کم تحرکی مری منجر شود.
دلایل قلبی:
دلایل قلبی ناشی از اضطراب، می توانند به دلیل عملکرد مستقیم مکانیسم های مرتبط با اضطراب، بر قلب باشند. این درد می تواند به دلیل تحریک شدن اعصاب، خودکار به همراه تنفس شدید و عمیق بروز دهد. ترکیب این عوامل، انقباض دیواره عضلانی شریان های کرونری خون رسان به قلب را، به وجود می آورد.
این وضعیت سبب درد قلبی در قفسه سینه می شود. علاوه بر این عوامل، اضطراب می تواند با افزایش ضربان و فشار خون، نیاز عضله قلب به اکسیژن را بیشتر کرده و درد سینه را در افراد دارای سابقه بیماری قلبی تشدید کند. ایسکمی عروق کوچک، انقباض عروق کوچک قلب است که به دلیل فعالیت بیش از حد اعصاب سمپاتیک، در تجربه اضطراب به وجود می آید. حملات هراس یا هایپرونتیلاسیون مرتبط با آن ها می تواند به انقباض عضلات عروق خونی کوچک و درد سینه منتهی شوند.
البته باید بیان کرد که اختلال ترس، به دلیل تغییر سیستم عملکرد تنفسی و قلب، می تواند سبب بروز ایسکمی عضله قلب نیز شود. اضطراب با تحریک شدید اعصاب سمپاتیک، سبب بروز این وضعیت و در نتیجه یک چرخه معیوب می شود که در آن درد و اضطراب افزایش می یابند.
چگونه می توان درد سینه ناشی از اضطراب را از یک حمله قلبی تشخیص داد؟
تمایز دو نوع درد در قفسه سینه نسبتا دشوار است. با این حال، برخی از علائم زیر می توانند در این تشخیص مفید باشند:
- در حالی که درد سینه در حمله قلبی به وسیله فعالیت بدنی ایجاد می شود، این درد در اضطراب به دلیل مضطرب بودن بروز داده و حتی در هنگام استراحت نیز ادامه می یابد.
- درد سینه ناشی از حمله قلبی ظرف چند دقیقه به حداکثر رسیده یا پایدار باقی خواهد ماند اما درد اضطرابی را می توان با فشار دادن بر ناحیه درد آشکار یا تشدید کرد.
- درد سینه ناشی از اضطراب تیز، چاقو مانند و متمرکز در یک ناحیه کوچک است اما درد ایسکمیک به صورت فشار، پری یا گرفتگی احساس می شود.
- درد سینه ناشی از حمله قلبی به بازو ها، کمر، شانه ها، گردن، گلو یا فک نیز انتشار می یابد.
چه اقداماتی را می توان برای کاهش درد سینه ناشی از اضطراب انجام داد؟
درد سینه ناشی از اضطراب قابل درمان است. با این حال، در صورت تجربه درد سینه باید به پزشک مراجعه کرد. تشخیص دقیق پزشک، جهت شناسایی علت درد سینه ضروری است. پزشک علت درد سینه را بر اساس تاریخچه پزشکی فرد و انجام معاینه های فیزیکی متنوع شناسایی می کند. درمان های دارویی و روانی می توانند برای درمان درد سینه ناشی از اضطراب مفید باشند.
دارو های بنزودیازپین و مهار کننده های باز جذب سروتونین (SSRI)، دو دسته دارویی در زمینه درمان حملات هراس (پانیک) هستند. این دارو ها به شدت موثر بوده و برای حملات مکرر هراس (پانیک) استفاده می شوند. لازم به ذکر است که افراد مبتلا به سو مصرف الکل یا دارو، باید از مصرف دارو های بنزودیازپین خودداری کنند. تاثیر تکنیک های مختلف روان درمانی همچون صحبت کردن و درمان رفتاری ادراکی، در زمینه درمان درد سینه ناشی از اضطراب، اثبات شده است. پس از تشخیص مشکل بیمار، درمان های خانگی و ایجاد تغییرات در سبک زندگی، می تواند در درمان مشکل مفید باشند.
از جمله این موارد می توان به نمونه های زیر اشار کرد:
تنفس عمیق:
تنفس عمیق می تواند اثرات آرام بخشی برای بدن و ذهن داشته باشد. این تکنیک، ضربان قلب را به حالت طبیعی باز می گرداند. ابتدا ریه ها را طی 10 ثانیه از هوا پر کرده، 1 ثانیه نگه داشته و سپس طی 10 ثانیه دیگر به طور کامل تخلیه کنید.
تکنیک های آرام سازی ذهن:
برخی اقدامات کوچک همچون توجه کردن به موارد یا مکان های خوشایند، می تواند اضطراب را کاهش دهد. این تکنیک سبب رهایی آهسته علائم اختلال هراس (پانیک)، همچون درد سینه می شود. افراد باید بدانند که درد سینه ناشی از اضطراب زندگی آن ها را تهدید نمی کند. خوش بینی و آرام بودن می تواند به رهایی از درد سینه کمک کند.
حفظ سلامت عمومی بدن:
انجام ورزش منظم، مدیریت استرس با تکنیک های مناسب، استراتژی های مقابله با اضطراب، داشتن خواب کافی و مصرف یک رژیم غذایی متعادل، می تواند به پیشگیری از علائم حمله هراس همچون درد قفسه سینه کمک کند. کافئین، سیگار و الکل اضطراب را تشدید کرده و باید از مصرف آن ها خودداری شود.