رفع انسداد عروق کرونر از طریق روش‌های مختلفی انجام می‌شود و فنر زدن قلب و عمل قلب باز دو روش اصلی آن هستند. از این رو در ادامه به پاسخ سؤال عمل قلب باز بهتر است یا فنر قلب را به همراه بررسی تفاوت‌ها و مزایای هر دو درمان توضیح خواهیم داد.
فنر زدن قلب چیست؟
به طور خلاصه فنر زدن قلب روشی درمانی و کم تهاجمی برای باز کردن عروق کرونر است. در این روش از وسیله‌ای مخصوص به نام استنت استفاده می‌شود و به همین دلیل بعضی از افراد این درمان را با عنوان استنت قلب یا آنژیوپلاستی استنت هم می‌شناسند. استنت انواع مختلفی دارد که پزشک متخصص بر اساس شرایط بیمار نوع مناسب آن را برای درمان استفاده می‌کند.
این استنت قلب، عروق کرونر بیمار را باز نگه می‌دارد. در انجام روش فنر زدن قلب پزشک متخصص یک کاتتر را از طریق عروق بزرگ مانند دست یا ران وارد بدن کرده و آن را به سمت عروق کرونر می‌فرستد. زمانی که این وسیله به محل انسداد عروق می‌رسد، بالن متصل به آن با کمک استنت بزرگ شده و باعث باز شدن عروق می‌شود. تمامی این اقدامات و مراحل باز کردن عروق کرونر قلب تنها ۱۵ الی ۳۰ دقیقه طول می‌کشد.
مزیت فنر قلب چیست؟
این درمان انسداد عروق کرونر به عنوان یک روش نوین و کم تهاجمی مزایای مختلفی برای بیمار دارد که مهمترین آن‌ها به این شرح هستند:
- دوره نقاهت بسیار کوتاهی دارد.
- سختی و دشواری آن برای بیمار کم است.
- به عضلات قلب آسیبی وارد نمی‌کند.
- درصد موفقیت آن به ۹۷ درصد می‌رسد.
- مدت زمان انجام آن کوتاه است.
- در اغلب موارد حتی به بیهوشی نیاز ندارد.
- جریان خون را به میزان چشمگیری بهبود می‌بخشد.
عمل قلب باز چیست؟
عمل قلب باز یکی از عمل‌های رایج برای درمان مشکلات قلبی عروقی است. در این عمل پزشک سینه بیمار را باز می‌کند تا دسترسی مستقیمی به قلب داشته باشد به این ترتیب پزشک جراح به رفع و درمان مشکل انسداد عروق کرونر قلب می‌پردازد.
در فرآیند انجام آن پزشک یک رگ سالم را از قلب یا پا به رگ بسته متصل می‌کند. این ایجاد راه یا رگ جدید باعث افزایش جریان خون خواهد شد. این عمل برای همه بیماران پیشنهاد نمی‌شود و عده‌ای از کسانی که دارای بیماری‌های دیگری هستند نمی‌توانند آن را انجام دهند.
مزیت عمل قلب باز چیست؟
به طور کلی در نظر داشته باشید که عمل قلب باز یک عمل تهاجمی به حساب می‌آید. با وجود این، این مزایا را به همراه خواهد داشت:
- احتمال سکته قلبی را کاهش می‌دهد.
- بیهوشی این عمل به عدم احساس کردن هر گونه درد منجر می‌شود.
- عملکرد قلب پس از جراحی و درمان بهبود پیدا می‌کند.
- احتمال ایجاد نارسایی قلبی پس از عمل بسیار کم است.
- احتمال نیاز پیدا کردن به جراحی مجدد بسیار کم و تنها ۶ درصد است.
تفاوت‌های عمل قلب باز و فنر زدن قلب
مهمترین تفاوت‌های عمل قلب باز و فنر زدن قلب در این ۶ مورد خلاصه می‌شوند:
- خطرات عمل: مشخصاً ریسک و خطرات احتمالی عمل قلب باز یا بای‌پس نسبت به فنر زدن قلب بیشتر است چراکه به باز کردن سینه و دسترسی مستقیم نیاز است.
- عوارض: خطرات و تهاجمی بودن عمل قلب باز باعث می‌شود که عوارض جانبی بیشتری را به دنبال داشته باشد.
- دوره نقاهت: دوره نقاهت عمل قلب باز گاهی تا بیش از ۶ ماه طول می‌کشد اما فنر زدن قلب تنها چند هفته نقاهت دارد.
- بیهوشی: در انجام عمل فنر زدن قلب یا آنژیوپلاستی در اغلب موارد به بیهوش شدن بیمار نیاز نیست. در مقابل، عمل قلب باز به بیهوشی نیاز دارد.
- کاندیداها: وابسته به شرایط و سایر بیماری‌های فرد، پزشک متخصص یکی از دو درمان مذکور را پیشنهاد می‌کند. برای اغلب افرادی که به دیابت مبتلا هستند امکان انجام استنت وجود ندارد و عمل قلب باز پیشنهاد می‌شود.
- محل زخم: برشی که در جراحی عمل قلب باز به سینه زده می‌شود در مقایسه با برش استنت یا فنر قلب بزرگتر و عمیق‌تر است. به همین دلیل احتمال عفونت کردن آن بیشتر بوده و به مراقبت‌های بیشتری هم نیاز دارد.
البته با وجود این تفاوت‌ها، همچنان ممکن است برای عده‌ای از افراد انجام عمل قلب باز انتخاب بهتری نسبت به فنر زدن قلب باشد.
عمل قلب باز بهتر است یا فنر قلب؟
حال با در نظر گرفتن مزایای هر دو نوع درمان انسداد عروق کرونر، عمل قلب باز بهتر است یا فنر قلب؟ در پاسخ با توجه به ریسک، خطرات و میزان دشواری هر عمل، می‌توانیم بگوییم استنت یا فنر قلب تا حدودی بهتر است. افرادی که در انجام این عمل مشکلی ندارند و بیماری یا مشکل دیگری با فنر زدن قلب برای آن‌ها مداخله نمی‌کند، بهتر است فنر قلب انجام دهند.
شانس زنده ماندن بعد از عمل قلب باز بیشتر است یا فنر قلب؟
عوامل مختلفی مانند وخامت بیماری، سن بیمار، سایر بیماری‌ها و موارد مشابهی در موفق بودن جراحی‌های قلب تأثیر دارند. از آنجایی که تجهیزات این زمینه بسیار پیشرفت کرده‌اند، اغلب عمل‌ها موفق بوده و پس از آن هم امکان زندگی بیش از ۲۰ سال وجود دارد. اما در یک مقایسه کلی می‌توان گفت شانس زنده ماندن بعد از عمل قلب باز حدود ۹۶ درصد و بعد از فنر قلب حدود ۹۹ است.
در نهایت توجه داشته باشید که نارسایی‌ها و بیماری‌های قلبی مشکلاتی بسیار جدی هستند و هر تصمیم‌گیری در این زمینه را باید با کمک پزشکان متخصص و پس از معاینه انجام دهید.
