مکانیسم لخته خون در پا، با توقف جریان خون قبل از خون ریزی جدی، کاربردهای مهمی در بدن دارد. به طور طبیعی، زمانی که لخته ی خون وظیفه خود را انجام می دهد، بدون هیچ خطری تجزیه می شود. گرچه، گاهی اوقات لخته شدن خون در پا خود به خود از بین نمی رود و منجر به عوارض جدی و حتی مرگ می شود.
یکی از رایج ترین عللی که بیماران به متخصص عروق و کلینیک واریس مراجعه می کنند، وجود لخته خون در پا می باشد. به همین دلیل، آشنایی با ماهیت لخته خونی بسیار مهم است. زیرا این لخته ها به طور طبیعی بسیار مفید هستند، اما گاهی اوقات خطراتی را نیز به دنبال دارند. آیا علائم هشدار دهنده ای وجود دارد که نشان دهنده ی تشکیل لخته ی خونی باشند؟ این مشکل چگونه درمان می شود و چه کارهایی می توانید برای جلوگیری از تشکیل لخته شدن خون در پاها انجام دهید؟
لخته شدن خون در پا چه خطراتی دارد؟
لخته شدن خون در پا زمانی اتفاق می افتد که سلولهای خونی از حالت مایع تبدیل به حالت نیمه جامد یا ژله مانند شوند. لخته شدن، راهکار بدن برای پیشگیری از خونریزی به هنگام بریدن یا صدمه دیدن پوست است. این فرآیند به طور طبیعی برای بدن مفید است و به شما آسیبی نمی رساند. اما زمانی که خود به خود از بین نمی رود، می تواند در امتداد رگ ها به طرف ریه ها حرکت کند و خطرات جدی را به دنبال داشته باشد.
یکی از جدی ترین لخته های خونی، ترومبوز ورید عمقی (DVT) است. بدتر از آن، این لخته ها می توانند شکسته شده و از طریق خون، به قلب و سپس به ریه ها بروند و باعث آمبولی ریوی شوند.
علائم لخته خون در پا چیست؟
شما ممکن است به طور کلی متوجه هیچ علائمی از لخته شدن خون در پا نشوید؛ 50% از افراد مبتلا به ترومبوز ورید عمقی هیچ علامتی ندارند. لخته شدن خون معمولاً با درد و ورم پاها خود را نشان می دهد. همچنین ممکن است حساسیت به لمس، گرما و قرمز شدن پوست را تجربه کنید. این شرایط شبیه به گرفتگی پا می باشد.
علائم مرتبط با DVT حاد عبارتند از:
-تورم پا یا بازو (گاهی اوقات این اتفاق به طور ناگهانی رخ می دهد).
-درد یا حساسیت در پا یا بازو (ممکن است فقط هنگام ایستادن یا راه رفتن رخ دهد).
-ناحیه ای از پا یا بازوی شما که متورم یا درد می کند ممکن است گرمتر از حد معمول باشد.
-پوستی که قرمز یا بی رنگ است.
-وریدهای نزدیک سطح پوست شما ممکن است بزرگتر از حد طبیعی باشند.
-درد شکم یا درد پهلو (زمانی که لخته‌های خون بر وریدهای عمقی شکم تأثیر می‌گذارند).
-سردرد شدید (معمولاً با شروع ناگهانی) و/یا تشنج (زمانی که لخته های خون روی رگ های مغز شما تأثیر می گذارد).
-برخی از افراد نمی دانند که DVT دارند تا زمانی که لخته از پا یا بازوی آنها حرکت نکند و به سمت ریه آنها حرکت کند. علائم PE حاد شامل درد قفسه سینه، تنگی نفس، سرفه همراه با خون، سبکی سر و غش است.
اگر چنین مواردی را تجربه می کنید مهم است که فوراً با پزشک خود تماس بگیرید یا اگر علائم DVT را دارید سریعا به اورژانس بروید. منتظر نمانید تا ببینید علائم شما از بین می رود یا خیر. برای جلوگیری از عوارض جدی فوراً درمان شوید.
اگر در تنفس خود دچار مشکل شده اید، ممکن است به این معنا باشد که لخته ی خونی از پا به طرف ریه ها حرکت کرده است. شما ممکن است سرفه ی خونی داشته باشید یا احساس سرگیجه کنید. هر یک از این علائم می توانند نگران کننده باشند و زمانی که اتفاق می افتند حتما می بایست به متخصص مراجعه کنید.
چرا ممکن است دچار لخته خون در پا شوم؟
چندین عامل خطر وجود دارد که می توانند موجب تشکیل لخته خون در پای شما شوند. بستری شدن طولانی مدت در بیمارستان به طوری که بدن به مدت زیادی بی حرکت است، می تواند یکی از این عوامل خطر باشد. سایر عوامل خطر عبارتند از:
- بالای 65 سال سن داشتن
- سبک زندگی ساکن یا استراحت طولانی مدت در رختخواب
- سرطان
- سابقه ی خانوادگی اختلالات خون
- مسافرت طولانی مدت با ماشین یا هواپیما به طوری که بیشتر از 4 ساعت نشسته باشید.
- بارداری
- سیگار کشیدن
- برخی از انواع قرص های ضد بارداری
لخته ی خونی صرف نظر از محل تشکیل آن، می تواند مشکلات زیادی به وجود آورد که ممکن است بسیار خطرناک باشند. برای مثال:
- سندرم پست فلبیتیک: که به رگ های ناحیه ی لخته ی تشکیل شده، آسیب می رساند.
- آمبولی ریوی زمانی ایجاد می شود که یک رگ خونی در ریه با یک لخته مسدود شود.
- عوارض درمان در اثر مصرف داروی رقیق کننده ی خون.
لخته شدن خون در پا چگونه تشخیص داده می شود؟
زمانی که سوابق پزشکی و معاینه ی فیزیکی بیمار، احتمال لخته ی خونی را نشان می دهند، معمولاً پزشک سونوگرافی را توصیه می کند. سونوگرافی یک رویکرد غیرتهاجمی است که نتایجی فوری را ارائه می دهد. در برخی از موارد، به آزمایشات دیگری نیز ممکن است نیاز باشد.
درمان لخته خون در پا چیست؟
زمانی که بیمار به مطب پزشک می رود و پزشک لخته خون را تشخیص می دهد، یک آزمایش تأییدی مانند سونوگرافی را توصیه کرده و سپس مقداری دارو تجویز می کند. گرچه در برخی از موارد پیشرفته تر، ممکن است لازم باشد برای خارج کردن یا تجزیه کردن لخته، یک رویکرد غیرجراحی انجام شود.
هدف از درمان لخته ی خونی:
- توقف بزرگ شدن لخته
- توقف شکسته شدن لخته و حرکت آن به سمت ریه ها
- توقف عوامل خطری که باعث تشکیل لخته ی خونی در محل اولیه می شوند.
1-داروهای ضد انعقاد
درمان لخته شدن خون در پا معمولاً شامل مصرف داروهای ضد انعقاد است. داروها توانایی خون برای لخته شدن را کاهش می دهند و از بزرگتر شدن لخته های موجود جلوگیری می کنند. هپارین و وارفارین دو نوع ضد انعقاد هستند که اغلب برای درمان DVT استفاده می شوند. هپارین معمولاً ابتدا تجویز می شود زیرا داروی قوی تری برای جلوگیری از لخته شدن است. اگر نیاز به مصرف یک داروی ضد انعقاد دارید، ممکن است مجبور شوید آن را برای چند ماه (معمولاً سه تا شش ماه) مصرف کنید یا ممکن است نیاز باشد که برای همیشه آن را مصرف کنید! زمان درمان شما بسته به شرایط خاص هر فرد متفاوت است.
۲- جوراب های فشرده
احتمالاً برای بهبود یا خلاص شدن کامل از شر ورم پا، باید از جوراب های فشاری الاستیک درجه بندی شده استفاده کنید. آسیب به دریچه های کوچک داخل رگ های شما اغلب باعث این تورم می شود زیرا DVT جریان خون را در رگ شما مسدود می کند
جوراب های فشاری در بیشتر مواقع تا زیر زانو پوشیده می شوند. این جوراب‌ها در مچ پا تنگ هستند و با دور شدن از مچ پا گشادتر می‌شوند. این امر باعث ایجاد یک فشار ملایم (فشردگی) روی پای شما می شود. برخی از افراد نیاز به پوشیدن این جوراب ها برای دو سال یا حتی بیشتر هم دارند. چندین مطالعه بالینی نشان داده‌اند که جوراب‌های فشاری علائم درد و تورم ساق پا را تا زمانی که روزانه از صبح تا عصر استفاده می‌شوند، حداقل تا 50 درصد بهبود می‌بخشند.
۳- روش های درمان DVT
هنگامی که نمی توانید داروهای رقیق کننده خون را مصرف کنید یا در حین مصرف داروهای رقیق کننده خون باز هم لخته های خونی دارید، ممکن است پزشک، مجبور به انجام عمل جراحی برای قرار دادن فیلتر ورید اجوف تحتانی (IVC) شود. این روش تحت بی حسی موضعی انجام می شود. جراح فیلتر IVC را از طریق یک کاتتر وارد ورید بزرگی در کشاله ران یا گردن می کند و سپس وارد ورید اجوف (بزرگترین سیاهرگ بدن) می شود.
اگر لخته های خون در وریدهای پاهای شما شکسته شده و حرکت کنند، فیلتر IVC برای جلوگیری از رسیدن لخته های خونی بزرگ (آمبولی) به ریه ها و ایجاد آمبولی ریوی بسیار موثر است. در حالی که فیلتر IVC به جلوگیری از آمبولی ریه کمک می کند، از تشکیل لخته های خون بیشتر در رگ های شما جلوگیری نمی کند.
محسن
پنجشنبه ۱۳ بهمن ۱( 9 ماه پیش)
تعداد بازدید:
مشاهده پرسش
