در افرادی که به ویروس کرونا مبتلا شده اند، بیماری های قلبی ناشی از ابتلا به این ویروس، می تواند روند بهبودی را با مشکل مواجه کند. در این مقاله درد قلب در کرونا، تنگی نفس و تپش قلب در کرونا و همچنین برخی از علائم مانند سرگیجه و درد قفسه سینه را مورد بررسی قرار خواهیم داد که آیا می توانند ناشی از مشکلات قلبی پس از ویروس کرونا باشند یا اینکه ارتباطی با آن ندارند.
مشکلات احتمالی قلب، پس از ابتلا به کرونا چه مواردی هستند؟
بیماری کرونا که در اثر ابتلا به ویروس سارس-کو-2 رخ می دهد، می تواند به عضله قلب آسیب برساند و عملکرد قلب را تحت تأثیر قرار دهد. چندین علت احتمالی برای این موضوع وجود دارد. سلولهای موجود در قلب، دارای گیرنده های آنزیم 2 مبدل آنژیوتانسین (ACE-2) هستند که ویروس کرونا قبل از ورود به سلولها به آنها می چسبد. آسیب قلبی ممکن است به علت التهاب بالا در بدن نیز اتفاق بیفتد.
عفونت ناشی از ویروس کرونا، سطوح داخلی رگ ها و شریان ها را نیز درگیر می کند، که می تواند باعث التهاب رگ های خونی، آسیب به رگ های بسیار کوچک و تشکیل لخته های خونی شود و تمام این موارد می توانند خون رسانی به قلب یا دیگر بخش های بدن را به خطر بیندازند. بیماری کرونای شدید می تواند سلولهای اندوتلیال، که دیواره رگ های خونی را پوشش می دهند، درگیر کند.
ضربان قلب و کووید 19
آیا تپش قلب بعد از کرونا ایجاد می شود؟ در صورت مواجه شدن با تپش قلب در کرونا چه باید کرد؟ پس از ابتلا به ویروس کرونا، در صورت تجربه ی تپش قلب یا ضربان قلب سریع، با پزشک تماس بگیرید. افزایش موقت ضربان قلب می تواند ناشی از مسائل مختلفی از جمله کم آبی بدن باشد. در طول این بیماری، مخصوصاً اگر تب دارید، به اندازه کافی مایعات بنوشید. علائم ضربان قلب سریع یا نامنظم، ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- احساس ضربان قلب سریع یا نامنظم در قفسه سینه (تپش قلب)
- احساس سرگیجه، مخصوصاً به هنگام ایستادن
- احساس ناراحتی در قفسه سینه
علائم بروز مشکلات قلبی پس از ویروس کرونا چه مواردی هستند؟
درست مانند هر بیماری دیگری، خستگی شدید بعد از بیماری کرونا شایع است. برخی از افراد، تنگی نفس، درد قفسه سینه یا تپش قلب را تجربه می کنند. هر یک از این مشکلات می توانند مربوط به قلب باشند یا این که ممکن است ناشی از عوامل دیگری همچون بیماری شدید، بی تحرکی طولانی مدت و سپری کردن زمان زیاد در رختخواب باشند.
POTS پس از بیماری کرونا
افرادی که در حال بهبودی از بیماری کرونا هستند، گاهی اوقات علائم شرایطی به نام سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک وضعیتی (PTOS) را نشان می دهند. محققان در حال تحقیق در مورد ارتباط این سندرم با ویروس کرونا هستند.
این سندرم می تواند ضربان قلب را به هنگام ایستادن افزایش دهد که منجر به مِه مغزی، خستگی، تپش قلب، سرگیجه و علائم دیگری می شود.
آیا احتمال حمله قلبی بعد از ابتلا به کرونا وجود دارد؟
حمله ی قلبی انواع مختلفی دارد. حمله قلبی در اکثر مواقع، ناشی از مسدود شدن یکی از شریان ها قلب، با یک لخته خون می باشد که در طول ابتلا به ویروس کرونا، شیوع این نوع حمله قلبی کمتر است. پس از بیماری کرونا، حمله قلبی ممکن است به علت افزایش فشار بر قلب، تحت تاثیر عواملی هم چون ضربان قلب سریع اتفاق بیفتد.
این حمله قلبی می تواند ناشی از افزایش فشار بر قلب، تحت تأثیر عواملی همچون ضربان قلب سریع، سطح پایین اکسیژن خون یا کم خونی باشد، زیرا عضله قلب برای انجام این کار اضافه، اکسیژن کافی را از خون دریافت نمی کند. ما این مشکل را در افراد مبتلا به ویروس کرونای حاد مشاهده کرده ایم، اما در افرادی که از بیماری جان سالم به در برده اند، کمتر شایع است.
بالا رفتن سطوح تروپونین، علامت آسیب به بافت قلبی می باشد. گاهی اوقات این آسیب، ناشی از یک حمله ی قلبی است. این مورد پس از ابتلا به بیماری کرونا کمتر دیده می شود. در طول بیماری ویروس کرونای حاد، بالا رفتن سطح تروپونین و نوار قلب غیر طبیعی، منجر به افزایش مرگ و میر می شود، اما در بیمارانی با نوار قلب طبیعی، خطر مرگ به مراتب کمتر می باشد.
مشکلات قلبی کودکان بعد از بیماری کرونا
به طور کلی، کودکانی که به ویروس کرونا مبتلا می شوند، مانند بزرگسالان، دچار مشکلاتی جدی نمی شوند. اما یکی از عوارض نادر ویروس کرونا به نام سندرم التهابی چند سیستمی در کودکان، یا MIS-C، می تواند موجب آسیب قلبی جدی، شوک کاردیوژنیک یا مرگ شود.
کودکانی که پس از این سندرم زنده می مانند، ممکن است دچار ضربان قلب غیر طبیعی و سفتی عضله قلب شوند، که قلب را از عملکرد طبیعی و ضربان زدن منظم باز می دارد. سندرم التهابی چند سیستمی، ویژگی هایی مشابه با بیماری کاوازاکی دارد.
در صورت بروز علائم مشکلات قلبی پس از ویروس کرونا ، چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
جدول علائم:
علائم | زمان تماس با اورژانس | چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد |
تنگی نفس | · کاهش درصد اشباع اکسیژن به زیر 92% · لبها یا صورت کبود · شروع ناگهانی | · به هنگام دراز کشیدن تشدید شود. · با کارسنگین بدتر شود. · با خستگی و ورم مچ پا همراه باشد. |
درد قفسه سینه | · درد شدید قفسه سینه · همراه با حالت تهوع، تنگی نفس، سرگیجه یا عرق کردن · درد ناگهانی قفسه سینه، همراه با تنگی نفس بیش از 5 دقیقه | · مداوم، درد غیر شدید · افزایش دفعات · درد جدید قفسه سینه که پس از 15 دقیقه رفع می شود (در غیر این صورت با اورژانس تماس بگیرید). · درد جدید قفسه سینه که با استراحت بهتر می شود. |
آیا تنگی نفس یا درد قفسه سینه پس از کرونا از علائم یک وضعیت اضطراری هستند؟
تنگی نفس
در صورت شدید بودن هر یک از این علائم، مخصوصاً تنگی نفس، با پزشک مشورت کنید. تنگی نفس، به تنهایی نمی تواند نشان دهنده ی یک مشکل جدی باشد، اما اگر درکنار آن، سطح اکسیژن شما پایین باشد (زیر 92%)، نگران کننده است. گاهی اوقات، مردم پس از طی دوره بیماری، به هنگام انجام فعالیت های بدنی سنگین، دچار تنگی نفس می شوند، زیرا برای مدت زمانی طولانی بدون تحرک بوده اند و نیاز است که به تدریج قدرت جسمی خود را تقویت کنند.
درد قفسه سينه بعد از بهبودی کرونا
درد قفسه سینه ممکن است موضوعی جدی نباشد، اما اگر درد شدید و مداومی در قفسه سینه دارید که با علائمی همچون حالت تهوع، تنگی نفس یا سرگیجه همراه است، از پزشک کمک بگیرید. اینها می توانند علائم حمله ی قلبی باشند. اما اگر به هنگام تو دادن نفس (دَم)، دچار درد قفسه سینه می شوید، ممکن است التهاب ریه داشته باشید.
نارسایی قلبی و کرونا
تشخیص نارسایی قلبی پس از بیماری کرونا، بسیار نادر است. اما اگر تنگی نفس یا ورم پا دارید، ممکن است متخصص قلب از شما بخواهد برای بررسی وضعیت خود، تست های ارزیابی انجام دهید.
تنگی نفس می تواند یکی از علائم نارسایی قلبی باشد، اما می تواند علت های احتمالی دیگری همچون ذات الریه و علت های غیر قلبی دیگری داشته باشد. علائم نارسایی قلبی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- تنگی نفس مخصوصاً حین انجام کارهای سنگین
- خستگی
- تنگی نفس در زمان دراز کشیدن
- ورم پا
- تکرر ادرار در شب (توجه: تکرر ادرار شبانه در مردان، علامت پروستات بزرگ شده می باشد.)
آیا آسیب قلبی ناشی از کرونا، همیشگی است؟
اگر علائم، به علت یک مشکل قلبی باشند، بهبودی به میزان آسیب بستگی دارد. تعداد کمی از افراد، به علت ابتلا به بیماری کرونا، دچار حمله قلبی شدید از جمله انفارکتوس میوکارد یا سکته قلبی می شوند. تصویر برداری قلب می تواند تغییراتی جزئی را در عضله ی قلب برخی از بازماندگان ویروس کرونا نشان دهد.
مدت زمان ماندگاری این تغییرات جزئی و تأثیر آنها بر سلامت قلب، هنوز مشخص نیست. ویروس کرونا می تواند قدرت پمپاژ قلب را نیز تحت تأثیر قرار دهد، اما ناهنجاری های جزئی در پمپاژ قلب، به احتمال زیاد مشکلاتی را برای افراد ایجاد نمی کند.
هر کسی که از این بیماری بهبود پیدا می کند، باید انتظار یک دوره ی بهبودی تدریجی را داشته باشد و نباید انتظار داشته باشد که سریعاً به زندگی معمولی خود بر گردد.
آیا کرونا می تواند بیماری قلبی موجود را بدتر کند؟
با بیماری کرونای شدید، یک مشکل قلبی می تواند تشدید پیدا کند، اما در مورد انواع خفیف یا بدون علامت بیماری کرونا، این امکان وجود ندارد. اثرات ویروس کرونا بر مشکل قلبی موجود هنوز شناخته شده نیستند.
آیا مشکلات قلبی می توانند پس از بهبودی از کرونا ظاهر شوند؟
بسیاری از این سؤالات هنوز پاسخ روشنی ندارند و دقیقاً مشخص نیست که این بیماری در طولانی مدت چه تأثیری بر قلب افراد می گذارد و محققان در حال تحقیق بر روی این موضوع هستند.
تحقیقات در مورد مشکلات قلبی پس از کرونا
پژوهشی بر روی صد نفر از کسانی که دچار ویروس کرونا شده بودند و زنده مانده بودند، صورت گرفت. محققان در MRI های 78 نفر از این بیماران، یافته هایی غیر طبیعی مشاهده کردند. این افراد، در مقایسه با کسانی که بیماری کرونا نداشتند، علائمی از اسکار و التهاب در عضله ی قلب و بافت اطراف آن (پریکاردیوم) داشتند. گرچه، این پژوهش به دلیل عدم وجود گروه مقایسه ای دارای محدودیت هایی است و به تحقیقات وسیعتر و جامعتری در این زمینه نیاز است.
ضربان قلب بالا و کرونا
علت بالا رفتن ضربان قلب در کرونا چیست؟ یکی از مشکلات ناشی از ویروس کرونا، اختلالات ریتم قلب می باشد. کووید-19 ممکن است باعث افزایش ضربان قلب یا ضربان قلب نامنظم شود. یکی از عوارض بیماری کووید-19 تب و التهاب است. زمانی که بدن در حال مبارزه با عفونت است، فشار بیشتری به قلب وارد می کند و قلب باید مقدار خون بیشتری به سراسر بدن پمپاژ کند. در نتیجه، همین امر باعث بالا رفتن ضربان قلب خواهد شد. برخی از بیماران کرونایی حتی پس از بهبودی، تپش قلب یا افزایش ضربان قلب را گزارش داده اند.
این امر ممکن است از عوارض بلند مدت بیماری کووید-19 باشد. به هر حال، محققان همچنان در حال بررسی آن هستند، اما نظریه ها مبنی بر این است که ضربان قلب بالا می تواند به دلیل تأثیر ویروس کرونا روی سیستم عصبی خود مختار (autonomic nervous system) و پاسخ سیستم ایمنی بدن به ویروس باشد و ربطی به تأثیر مستقیم ویروس روی خود عضله ی قلب ندارد. سیستم عصبی خود مختار یا اتوماتیک، بخشی از سیستم عصبی است که عمدتاً به طور غیر ارادی فرآیندهای ضروری بدن مانند فشار خون، ضربان قلب و تنفس را تنظیم می کند.
ضربان قلب پایین در کرونا
ریتم غیر طبیعی قلب که شامل ضربان قلب بالا، ضربان قلب نامنظم و ضربان قلب آهسته می شود، می تواند از عوارض بیماری کرونا باشد. همچنین، برخی از داروهای مورد استفاده برای کرونا، ممکن است عوارض جانبی از جمله پایین آمدن ضربان قلب را داشته باشند. به عنوان مثال در یکی از مطالعات اخیر، پس از شروع درمان با داروی ردمسیویر (Remdesivir) برخی از بیماران دچار افت ضربان قلب شدند.
در این مطالعه، پزشکان برای تثبیت ضربان قلب بیمار در طول دوره ی 5 روزه ی درمان با ردمسیویر، از تزریق دوپامین استفاده کردند و مشکل قلبی بیماران در پایان درمان خود به خود برطرف شد.
قلب درد در کرونا
همانطور که گفتیم، ویروس کرونا از راه های مختلفی به قلب آسیب می رساند. ایجاد لخته ی خونی یکی از عوارض جدی کرونا می باشد که در برخی موارد منجر به مرگ می شود. از علائم آن می توان به درد شدید در قفسه سینه (قلب و ریه ها)، همچنین تنگی نفس اشاره کرد. اگر عفونت ناشی از بیماری کرونا به قدری شدید باشد که به ریه ها آسیب برساند، اکسیژن کمتری به قلب می رسد، این امر می تواند رسیدن مواد مغذی به قلب را نیز کاهش دهد. بنابراین، قلب به اکسیژن بیشتری نیاز پیدا می کند. کمبود این اکسیژن و مواد مغذی باعث آسیب دیدگی عضلات قلبی می شود که با درد همراه است.
از دیگر علل درد قلب در زمان بیماری کرونا، می توان به التهاب عضله ی قلب (میوکاردیت) و دیواره ی داخلی قلب (پریکاردیت) اشاره کرد، که می تواند به علت عفونت های ویروسی ایجاد شود. در ابتدا دانشمندان تصور می کردند که این التهاب ناشی از حمله ی مستقیم ویروس کرونا به عضله ی قلب است، اما با تحقیقات بیشتر مشخص شد که این عارضه در نتیجه ی واکنش بیش از حد سیستم ایمنی بدن به عفونت ناشی از ویروس می باشد و می تواند یکی دیگر از دلایل درد در قفسه سینه و قلب و آریتمی (ضربان قلب نامنظم) باشد.