احتمالاً در تمام مقاله هایی که در مورد نحوه ی درمان واریس خوانده اید، با پوشیدن جوراب های فشرده سازی یا جوراب واریس پا مواجه شدید. با این وجود، بسیاری از افراد از ایده ی پوشیدن جوراب واریس خوششان نمی آید. بیماران مبتلا به واریس نه تنها از نظر جسمی در این جوراب ها راحت نیستند، بلکه از ظاهر این پوشش ها نیز ناراضی می باشند.
به همین دلیل، یکی از رایج ترین سؤالاتی که بیماران از ما می پرسند این است که «آیا پوشیدن جوراب واریس برای درمان رگ های واریسی مؤثر است و ارزش این همه سختی کشیدن را دارد؟» پاسخ ما به این سؤال: بهترین راه این است که نهایت تلاشتان را بکنید. در اغلب موارد بعد از پوشیدن جوراب واریس، از تأثیرشان در بهبود علائم شگفت زده خواهید شد!
جوراب های واریس چه هستند؟
جوراب های فشرده سازی یا جوراب های واریس، جوراب هایی طبی هستند که با اعمال فشار به ساق پا، به بهبود گردش خون در این ناحیه کمک می کنند. این جوراب ها برای بیماران مبتلا به نارسایی وریدی بسیار مؤثر بوده و جریان خون از پاها به قلب را افزایش می دهد. جوراب های واریس همچنین می توانند درد و ورم پاها را کاهش دهد.
مزایای جوراب واریس
پزشک ممکن است بنا به دلایل زیر، پوشیدن جوراب های فشرده سازی را توصیه کند:
- بهبود گردش خون در پاها
- پیشگیری از تجمع خون در پاها
- پشتیبانی از رگ ها
- کاهش تورم پاها
- کاهش فشار ارتواستاتیک؛ که باعث گیجی یا سرگیجه در حین ایستادن می شود.
- پیشگیری از زخم شدن پاها
- پیشگیری از ترومبوز ورید عمقی در پاها
- کاهش درد ناشی از واریس
بهبود تخلیه غدد لنفاوی
نحوه ی عملکرد جوراب های واریس پا چگونه است؟
برای یافتن نحوه ی عملکرد جوراب های واریس پا، ابتدا باید دلیل ایجاد رگ های واریسی را بدانید. وریدها یا سیاهرگ ها وظیفه ی رساندن خون از اندام ها به قلب را بر عهده دارند. این سیاهرگ ها دارای دریچه های یک طرفه ای هستند که پس از عبور خون بسته شده و مانع از برگشت خون به عقب می گردند. زمانی که بنا به دلایلی این دریچه ها ضعیف شده و درست کار نمی کنند، خون به عقب برگشته و درون رگ های شما انباشته می شوند. همین امر باعث تورم و برآمدگی رگ ها و ایجاد واریس خواهد شد.
جوراب های فشرده سازی یا جوراب های واریس، میزان تجمع خون در رگ های پا و تورم ناشی از آن را کاهش می دهد. در واقع، این جوراب ها با فشار دادن رگ ها باعث می شوند که خون به سمت بالاتنه و قلب جریان پیدا کند.
متخصصین عروق پس از جراحی رگ های واریسی، جوراب های واریس را تجویز می کنند. جوراب های واریس در درمان رگ های واریسی مؤثر هستند؛ زیرا این جوراب ها به بهبود گردش خون کمک می کنند. واریس یکی از بیماری های رایج وریدی است که باعث اختلال در گردش خون می شود. سایر شرایطی که پزشکان جوراب های واریس را توصیه می کنند عبارتند از:
- ادم
- رگ های عنکبوتی
- ترومبوز ورید عمقی (DVT)
- گرفتگی های ساق پا
- سندرم پای بی قرار
- هایپوتنشن ارتواستاتیک
- نارسایی مزمن وریدی
- پلانتار فاشئیت
- سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک وضعیتی (POTS)
- سندرم پس از ترومبوتیک
- لنف ادم
پوشیدن جوراب های واریس برای اکثر بیماران مبتلا به این مشکلات می تواند مفید باشد. با این حال، اگر دچار نوروپاتی محیطی، بیماری شریان محیطی، درماتیت یا عفونت های پوستی هستید، به هیچ وجه پوشیدن این جوراب ها توصیه نمی شود. زیرا فشرده سازی در این موارد ممکن است وضعیت شما را وخیم تر کرده و منجر به تشدید عوارض شود.
جوراب واریس طبی چیست؟
تمام جوراب های فشرده سازی یکسان نیستند. موارد موجود در فروشگاه های محل زندگی شما، برای درمان رگ های واریسی مناسب نبوده و ممکن است برای پیاده روی یا استفاده در محیط کاری که در آن ساعت ها پشت میز نشسته اید مناسب باشند؛ اما باید توجه داشته باشید که این جوراب ها به تسکین علائم واریس کمکی نمی کنند و برای این منظور شما باید جوراب های طبی واریس را تهیه کنید.
جوراب واریس طبی دارای درجه فشرده سازی است. به این معنی که فشار در مچ پا بیشتر از ساق پا می باشد. اگر جوراب های بلند تهیه کردید، هرچه جوراب به باسن شما نزدیک تر می شود میزان فشاری که به پاهای شما وارد می کند کمتر است. جوراب های طبی واریس تحت مشخصات پزشکی و فنی دقیقی تولید شده و سطح فشار متعادلی را به رگ ها وارد می کنند.
ساپورت، جوراب شلواری و جوراب های بلند، نمی توانند کار جوراب های واریس طبی را انجام دهند. زیرا میزان فشاری که به سراسر پاهای شما وارد می کنند به یک اندازه است. جوراب های طبی واریس در سطوح مختلف فشرده سازی در دسترس هستند. پزشک یا متخصص شما می تواند مناسب ترین سطح فشرده سازی را برای شما تجویز کند. بهترین درجه فشرده سازی بین 20 تا 30 میلی متر جیوه می باشد.
به طور کلی 4 سطح فشرده سازی برای جوراب های طبی واریس وجود دارد:
- فشرده سازی خفیف که برای نارسایی وریدی مزمن خفیف مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع جوراب ها از جریان خون شما پشتیبانی کرده تا علائمی مثل سنگینی پاها را کاهش دهند.
- فشرده سازی متوسط که معمولاً مؤثرتر بوده و پس از ایجاد علائم رگ های واریسی یا رگ های عنکبوتی توصیه می شود.
- فشرده سازی شدید یا محکم که معمولاً در موارد شدیدتر بیماری های وریدی مثل ترومبوز ورید عمقی، زخم ساق پا و ادم لنفاوی توصیه می گردد.
نحوه نگهداری جوراب های فشرده سازی
نگهداری و مراقبت از جوراب های فشرده سازی کار سختی نیست. شما تنها با رعایت چند نکته می توانید طول عمر و دوام این جوراب ها را افزایش دهید:
- جوراب های واریس را با آب سرد یا ولرم بشویید.
- در حین شست و شوی این جوراب ها از نرم کننده های لباس استفاده نکنید. شست و شو تنها با صابون یا مواد شوینده ملایم انجام شود.
- پس از شست و شو، به هیچ وجه از خشک کن استفاده نکنید. جوراب ها را آویزان کنید تا خشک شوند.
با وجود اینکه جوراب های واریس، 100% از ایجاد واریس پیشگیری نمی کنند، اما تا حدود زیادی جریان خون را بهبود بخشیده و احتمال ابتلا به واریس را کاهش می دهند.
پیش از استفاده از جوراب های واریس، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
انواع جوراب های فشرده سازی
- جوراب های فشرده سازی درجه دار
- جوراب های ضد آمبولی
- جوراب های حمایت کننده غیر پزشکی (جوراب های مسافرتی)
جوراب های فشرده سازی درجه دار
جوراب واریس درجه دار، فشار کنترل شده ای به پا -به ویژه در قسمت مچ- وارد می کند که از این فشار در نواحی بالا تر پا کاسته می شود. درجه هر یک از این جوراب ها با توجه به دامنه حرکتی، طول و استحکام خاصی تعیین می گردد.
جوراب های واریس درجه دار باید توسط پزشک تجویز شوند. جوراب های زیر زانو به کاهش تورم پای ناشی از تجمع مایع (ادم محیطی) کمک می کنند. جوراب هایی که تا ران یا کمر هستند، به منظور کاهش تجمع خون در پاها و جلوگیری از افت فشار خون ارتواستاتیک تجویز می شوند. برخی از تأمین کنندگان، قادر به شخصی سازی جوراب های سفارشی هستند و آنها را در طرح ها و رنگ های مختلف ارائه می دهند.
جوراب های ضد آمبولی
جوراب های ضد آمبولی خطر ابتلا به ترومبوز ورید عمقی را کاهش می دهند. این نوع جوراب ها نیز مانند جوراب های واریس درجه دار، فشار کنترل شده ای به پا وارد می کنند. با این وجود، درجه فشرده سازی متفاوت می باشد. جوراب های ضد آمبولی برای افرادی که قادر به حرکت نیستند تجویز می شود.
جوراب های فشرده سازی غیر طبی
جوراب های فشرده سازی غیر طبی یا مسافرتی نیاز به نسخه ندارند. این نوع جوراب ها معمولاً شامل جوراب های حمایتی و جوراب های پرواز می شوند که برای درمان خستگی و درد پاها مورد استفاده قرار می گیرند. جوراب های فشرده سازی غیر طبی فشار یکنواختی به پاها اعمال می کند، اما میزان فشار از جوراب های واریس طبی و تجویزی کمتر می باشد. شما می توانید این جوراب ها را از داروخانه ها یا فروشگاه های آنلاین تهیه کنید.
سوالات متداول
آیا جوراب های واریس به بهبود ظاهر رگ های واریسی کمک می کنند؟
ظاهر رگ های واریسی می تواند ناخوشایند باشد. بسیاری از افراد مبتلا به رگ های واریسی با پوشیدن شلوارک، مایو یا لباس های کوتاه راحت نیستد؛ زیرا معمولاً از ظاهر پاهای خود خجالت می کشند. متأسفانه باید بگوییم که جوراب های واریس کمکی به بهبود ظاهر ناخوشایند رگ های واریسی نکرده و تنها قادر است آنها را بپوشاند. امروزه جوراب ها و جوراب های ساق بلند واریس در طراحی های بسیار شیک عرضه می شوند.
اما اگر می خواهید دوباره پوستی صاف داشته باشید، بهتر است روش های درمانی واریس مانند لیزر یا جراحی را امتحان کنید. اگرچه جوراب های واریس ظاهر رگ های واریسی را کاهش نمی دهد، اما از سلامت پوست شما پشتیبانی می کند. از آنجایی که پوشیدن جوراب های واریس باعث کاهش تورم می شود، در نتیجه خطر آسیب دیدگی پوست، قهوه ای شدن پوست، تحریک شدن و زخم پوست نیز کاهش می یابد.
آیا رگ های واریسی با پوشیدن جوراب های واریس درمان می شود؟
جوراب های واریس پا معجزه نمی کنند! این جوراب ها باعث تسکین علائم، کاهش سرعت پیشرفت بیماری و جلوگیری از ایجاد رگ های واریسی جدید می گردند. هیچ یک از این موارد قادر به درمان رگ های واریسی فعلی شما نیستند. تنها راه خلاص شدن از رگ های واریسی، برداشتن آنها می باشد. البته بسیاری از شرکت های بیمه برای کاهش هزینه های خود از بیماران می خواهند که قبل از انتخاب روش های درمانی مثل لیزر، اسکلروتراپی یا جراحی، گزینه های درمانی کم هزینه تری مثل جوراب های واریس را امتحان کنند!
آیا جوراب واریس می تواند روند بیماری واریس را معکوس کند؟
خیر. جوراب واریس قادر به معکوس کردن روند بیماری نیست، زیرا علت اصلی ایجاد واریس را درمان نمی کند. با این وجود استفاده ی منظم از جوراب های واریس، سبب بهبود علائمی مثل خارش پوست، خستگی و درد پاها می شود. اما به محض اینکه استفاده از آن را متوقف کنید، علائم شما باز می گردند.
تفاوت جوراب واریس و جوراب ساق بلند واریس چیست؟
تفاوت زیادی بین جوراب واریس و جوراب ساق بلند واریس وجود ندارد. درست مانند جوراب های معمولی، جوراب های واریس کوتاه تر از جوراب های ساق بلند واریس می باشند. جوراب های ساق بلند واریس می توانند تا ران شما را بپوشانند. تفاوت دیگر این دو مورد این است که جوراب های واریس را در اغلب موارد، می توان با یا بدون کفش پوشید، در حالی که جوراب های ساق بلند واریس حتماً باید با کفش پوشیده شوند.
بیشتر بخوانید: چرا دچار التهاب پا می شویم؟
