آئورت شریان بزرگی است که از حفره پایین و بطن چپ قلب شروع شده و خون غنی از اکسیژن را به سرتاسر بدن می رساند. آئورت متشکل از سه لایه است که در برخی موقعیت ها، لایه داخلی آن دچار پارگی می شود. در دایسکشن آئورت، به دنبال پاره شدن لایه داخلی خون بین لایه داخلی و خارجی تجمع می یابد و لایه ها از هم فاصله می گیرند.
چه عواملی سبب دایسکشن آئورت می شوند؟
عوامل خطر پارگی آئورت شامل موارد زیر هستند:
- فشار خون بالا
- وجود آنورسیم
- تصلب شرایین یا تجمع پلاک در شریان ها
- ابتلا به برخی بیماری های ژنتیکی همچون دریچه دو لختی آئورت
- بیماری های وراثتی بافت همبند، همچون سندرم مارفان
- آسیب های ضربه ای ناشی از سوانح رانندگی یا زمین خوردن از ارتفاع زیاد
- سابقه خانوادگی پارگی آئورت
دایسکشن آئورت چه علائمی دارد؟
هنگامی که پارگی رخ داده و لایه های آئورت با فشار از یکدیگر جدا می شوند، بیمار دردی تیز و شدید را در قفسه سینه و کمر خود، احساس خواهد کرد. دیگر علائم این رویداد شامل موارد زیر هستند:
- تنگی نفس
- غش کردن یا گیجی
- نبض ضعیف و سریع
- علائم سکته مغزی
تا زمانی که بیمار درمان مناسبی دریافت نکرده است، خطر مرگ با سپری شدن هر ساعت پس از پارگی، 1 تا 3 درصد بیشتر می شود. در صورت ابتلا به علائم پارگی آئورت، درد قفسه سینه یا علائم سکته مغزی، باید فورا با اورژانس 115 تماس گرفت.
مدیریت دایسکشن آئورت
دایسکشن تیپ A : این نوع پارگی در نزدیکی قلب قرار داشته و آئورت صعودی را درگیر می کند و می تواند مرگ بار باشد. پارگی نوع اول، معمولا نیازمند جراحی فوری، جهت ترمیم یا تعویض بخش اول (صعودی) آئورت است. خطر مرگ در این جراحی اورژانسی نزدیک به 10 تا 20 درصد بوده و به وضعیت بیمار در هنگام رسیدن به بیمارستان بستگی دارد.
دایسکشن تیپ B: این نوع پارگی در بخش پایین رونده آئورت قرار داشته و امکان دارد در ابتدا نیازی به جراحی نباشد. با این حال، دارو درمانی شدید، جهت کنترل فشار خون انجام می شود. این بیماران در ابتدا با استفاده از دارو های درون وریدی فشار خون مدیریت، و سپس از نزدیک پایش می شوند. بسته به شدت پارگی، نیاز به مداخله جراحی را، می توان چند ماه یا چند سال به تاخیر انداخت.
البته هنگامی که پارگی، سبب انسداد جریان خون رونده، به اندام های حیاتی همچون کلیه ها، روده ها، پا ها و حتی طناب نخاعی می شود، بیمار باید فورا تحت جراحی قرار گیرد. این بیماران نیز همانند بیماران نوع اول، جهت زنده ماندن به مداخله فوری نیاز دارند.
گزینه های درمانی دایسکشن آئورت چیست؟
درمان درون عروقی و جراحی
بسته به وسعت ناحیه درگیر، امکان دارد جهت ترمیم آئورت به جراحی نیاز باشد. این ترمیم با بخیه زدن لوله ای مخصوص، به ناحیه پارگی انجام می شود. همچنین، جراح می تواند با استفاده از یک استنت، به ترمیم آئورت بپردازد. استنت لوله ای دارای سیم های فلزی و همچون یک داربست است، که در شریان جایگذاری می شود.
جراح با ایجاد یک برش کوچک در ناحیه کشاله ران، استنت را با ابزار مخصوصی به محل پارگی هدایت و جایگذاری می کند. دیگر گزینه درمانی رایج، درمان ترکیبی است که در آن هم از جراحی و هم از تکنیک های استنت گذاری درون عروقی استفاده می شود.
داروها
دارو هایی همچون بتا بلاکر ها، جهت کاهش ضربان قلب و فشار خون تجویز می شوند. البته، امکان تجویز دارو های دیگر نیز وجود دارد.
زندگی با دایسکشن آئورت
مراقبت بلند مدت و پیگیری منظم:
پس از آن که بیمار با یا بدون جراحی، از رویداد اولیه گذر کرد، باید به طور منظم در جلسات پیگیری درمان با پزشک شرکت کرده و در فواصل منظم آزمایش تصویر برداری انجام دهد. افرادی که از پارگی آئورت نجات می یابند، در معرض خطر ابتلا به آنوریسم در آینده هستند.
در گذر زمان، فشار جریان خون بین لایه های آئورت، می تواند سبب ضعیف و کیسه مانند شدن قسمتی از آئورت شود که به آن آنوریسم گفته می شود. آنوریسم ها فرد را در معرض پارگی آئورت و مرگ قرار می دهند. بسیاری از بیماران برای درمان آنوریسم های آتی به جراحی نیاز خواهند داشت.
مصرف دارو:
بیماران جهت مدیریت فشار خون خود، به مصرف مادام العمر دارو های بتا بلاکر نیاز خواهند داشت. گاهی اوقات، برای دستیابی به اهداف درمانی، به مصرف بیش از یک داروی فشار خون نیاز است. در صورتی که بیماران، تحمل مصرف چنین دارو هایی را نداشته باشند، دارو های دیگری برای آن ها تجویز خواهد شد.
فعالیت:
در حالی که ورزش های هوازی همچون پیاده روی، دوچرخه سواری و شنا کردن به بیمار توصیه می شوند، باید از انجام فعالیت های افزاینده فشار خون و آئورت خودداری کرد. از جمله این فعالیت ها می توان بلند کردن اجسام سنگین را مثال زد.
طیبه
شنبه ۲۴ دی ۱( 1 سال پیش)
تعداد بازدید:
مشاهده پرسش
