اگر مبتلا به پریکاردیت هستید یا علائم آن را دارید، نگران نباشید! زیرا پریکاردیت معمولاً یک بیماری جدی نیست.
پریکاردیت چیست؟
پریکاردیت زمانی اتفاق می افتد که پریکارد (کیسه ی نازک دو لایه و پر از مایعی که سطح خارجی قلب را می پوشاند) متورم و ملتهب شود. التهاب پاسخ بدن شما به عوامل بیماری زا مثل عفونت یا جراحات است. زمانی که پریکارد ملتهب شود، ممکن است علائمی در پی داشته باشد که زندگی شما را تحت تأثیر قرار دهد.
پریکاردیت در برخی موارد با میوکاردیت (التهاب عضله قلب) رخ می دهد. این دو بیماری علائم مشابهی دارند. ابتلای همزمان به پریکاردیت و میوکاردیت را «میوپریکاردیت» می نامند. ما در اینجا به شما کمک می کنیم تا زندگی راحت تری با پریکاردیت داشته باشید.
علائم پریکاردیت چیست؟
رایج ترین نشانه ی پریکاردیت درد قفسه سینه است. درد قفسه سینه ممکن است به روش های مختلفی خود را نشان دهد:
- درد تیز یا تیر کشیدن شدید قفسه سینه (البته در برخی موارد افراد درد مزمن و طولانی مدت را تجربه می کنند)
- درد در سمت چپ سینه یا پشت
- دردی که به شانه و بازوهای شما سرایت می کند
- احساس درد (مخصوصاً سمت چپ) در زمان سرفه، بلعیدن، دراز کشیدن یا نفس عمیق
- شدت درد معمولاً با خم شدن رو به جلو کم می شود.
سایر علائم پریکاردیت عبارتند از:
- بالا رفتن دمای بدن
- تب و لرز
- احساس ناخوشی
- سبکی سر یا گیجی
- نفس تنگی
تشخیص زودهنگام بیماری و درمان به موقع آن در بهبود علائم مؤثر بوده و عوارض طولانی مدت بیماری را کاهش می دهد. بنابراین در صورت داشتن علائم نام برده به پزشک مراجعه کنید.
علل پریکاردیت چیست؟
پریکاردیت معمولاً در موارد زیر ایجاد می شود:
- ویروس، مثل آنفولانزا یا کووید-19، یا سایر عفونت ها
- مشکلات التهابی، مثل آرتریت روماتوئید
در موارد نادر ممکن است پریکاردیت به دلیل موارد زیر رخ دهد:
- آسیب دیدگی قفسه سینه، به عنوان مثال پس از تصادف اتومبیل، جراحی قلب یا حمله قلبی
- یک بیماری دیگر، مثل سرطان، نارسایی کلیه یا کم کاری تیروئید
- برخی از داروها یا واکسن ها
پریکاردیت چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص پریکاردیت ممکن است دشوار باشد. پزشک در اولین قدم با گوشی پزشکی ضربان قلب شما را بررسی می کند، زیرا پریکاردیت در اغلب موارد می تواند صدای قلب را تغییر دهد.
همچنین برای تکمیل مراحل تشخیص ممکن است آزمایشات زیر تجویز شود:
- آنالکتروکاردیوگرام (ECG)
- آنکوکاردیوگرام (اکو)
- اشعه ایکس قفسه سینه
این آزمایشات بسیار رایج بوده و معمولاً در مدت زمان کم و بدون هیچ درد یا ناراحتی انجام می شوند.
پریکاردیت چگونه درمان می شود؟
نحوه درمان پریکاردیت به عامل ایجاد آن بستگی دارد. روش های درمانی شامل موارد زیر می شود:
- داروهای مسکن
- داروهای ضدالتهاب، مانند کلشی سین
- استروئیدها (در صورتی که کلشی سین مؤثر نباشد)
- آنتی بیوتیک ها (اگر علت ایجاد پریکاردیت عفونت باکتریایی باشد)
- در موارد نادر، اگر علائم پریکاردیت ادامه یافته و شدت بگیرد ممکن است جراحی تجویز شود. در این عمل جراحی مایع پریکارد ملتهب تخلیه می شود.
پزشک در مورد انتخاب بهترین روش درمانی برای شما تصمیم گرفته و آن را با شما در میان خواهد گذاشت. شما می توانید سؤالات خود را یادداشت کنید و در جلسه مشاوره با پزشک خود در میان بگذارید. به عنوان مثال بهتر است موارد زیر را از پزشک بپرسید:
- چه کارهایی باید انجام دهم و چه از چه برنامه درمانی باید پیروی کنم؟
- آیا نکاتی برای مدیریت علائم من وجود دارد؟
- چگونه و چه زمانی می توانم مجدداً ورزش کنم؟
- چه زمانی می توانم به سرکار برگردم و چه مواردی را باعت رعایت کنم؟
نحوه درمان درد قفسه سینه ناشی از پریکاردیت
زندگی با درد قفسه سینه ناشی از پریکاردیت ممکن است دشوار باشد، اما راه هایی وجود دارد که می توانید برای کاهش و مدیریت درد انجام دهید:
- مصرف مسکن و داروهای ضد التهابی (در این مورد با پزشک خود مشورت کنید)
- نشستن
- خم شدن به جلو
در مورد نحوه مدیریت درد و انجام اقدامات لازم برای شدت گرفتن درد با پزشک خود مشورت کنید.
اگر درد شما بدتر شد، بیش از 15 دقیقه طول کشید، یا علائم جدیدی را تجربه کردید، ممکن است دچار حمله قلبی شده باشید. بنابراین در صورت مواجهه با این موارد فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
سوالات متداول
درمان پریکاردیت چقدر طول می کشد؟
اغلب افراد در عرض چند هفته پس از ابتلا به پریکاردیت بهبود می یابند؛ اما فرآیند بهبودی برای برخی از افراد ممکن است چندین ماه طول بکشد.
مدیریت علائم پریکاردیت ممکن است در عمل سخت باشد؛ اما شما با حمایت مناسب می توانید یک زندگی عادی داشته باشید.
خوابیدن با پریکاردیت چگونه است؟
درد یا اضطراب ناشی از علائم پریکاردیت ممکن است خواب شبانه را برای شما دشوار کند. در ادامه به برخی از نکاتی که در حین خواب باید رعایت کنید اشاره کرده ایم:
- پوزیشنی را پیدا کنید که در آن راحت هستید. مثلاً برخی از افراد در حالت طاق باز و یا نشسته راحت تر می خوابند.
- قبل از خواب مسکن بخورید. در این مورد با پزشک خود مشورت کنید.
- در صورتی که در زمان خواب مضطرب می شوید، برای مقابله با اضطراب خود با یک پزشک مشورت کنید.
- در مورد تغییرات ساده ای که برای خواب بهتر می توانید ایجاد کنید تحقیق کنید.
آیا می توانم کار کنم؟
با توجه به شدت علائم شما و شغلی که دارید ممکن است نیاز به مرخصی داشته باشید. اگر احساس می کنید برای رفتن به سرکار حالتان خوب نیست یا کار کردن باعث اختلال در فرآیند بهبودی شما می شود، از پزشک خود گواهی بگیرید.
صحبت کردن با کارفرما برای گرفتن مرخصی ممکن است سخت باشد. شاید نگران این باشید که مرخصی بدون حقوق دریافت کنید. اما باید بدانید که سلامتی شما در اولویت قرار دارد و شما برای بهبودی کامل به استراحت نیاز دارید. بهتر است با ارائه گواهی پزشک به دیدن کارفرمای خود رفته و با او صحبت کنید.
آیا می توانم با پریکاردیت ورزش کنم؟
پریکاردیت ممکن است برای هر کسی اتفاق بی افتد. اگر مبتلا به پریکاردیت هستید، بدن شما برای بهبودی به استراحت نیاز دارد. در مورد بهترین زمان برای بازگشتن به ورزش بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
پزشک می تواند اطلاعات لازم درباره ی زمان و نوع ورزشی که می توانید انجام دهید را در اختیار شما قرار دهد. معمولاً توصیه می شود که به مدت سه ماه از ورزش های سنگین خودداری کنید؛ اما ممکن است فعالیت های دیگری وجود داشته باشد که مشکلی برایتان ایجاد نکند.