در این مقاله فلوتر دهلیزی و بخش های مختلف آن را برای شما توضیح خواهیم داد.
فلوتر دهلیزی چیست؟
فلوتر دهلیزی، نوعی ضربان نامنظم قلبی یا آریتمی است. این بی نظمی هنگامی بروز می دهد که یک اتصال نا به جا در قلب، سبب تپش سریع حفرات فوقانی قلب (دهلیز ها) می شود. فلوتر دهلیزی مشکلی جدی است زیرا علاوه بر علائمی که با خود به همراه دارد، می تواند سبب بروز سکته مغزی، ناتوانی دائمی یا مرگ شود.
در هنگام فلوتر دهلیزی چه اتفاقی رخ می دهد؟
گره سینوسی ناحیه ای کوچک در دهلیز راست قلب است. در حین فلوتر دهلیزی، یک مسیر کوتاه سبب انتشار بسیار سریع پیام الکتریکی در سرتا سر دهلیز راست شده و 240 تا 340 انقباض را در دقیقه ایجاد می کند. انقباض های سریع، از پر شدن کامل حفرات قلب در فاصله بین دو تپش جلوگیری می کنند. بطن ها (حفرات پایینی) نیز با این که تپش سریع تری را تجربه می کنند اما به سرعت تپش دهلیز ها نیستند.
برای مثال، در انسداد های 2 به 1 به ازای هر 2 بار تپش دهلیز ها، بطن ها 1 بار تپش می کنند. آریتمی های حفرات بالایی قلب، تاکی کاردی فوق بطنی نام دارند. این عنوان به معنای تپش سریع حفرات بالایی قلب است. باید به یاد داشت که نبض، ناشی از تپش بطن ها بوده و تعداد هر دو یکسان است. مقدار طبیعی ضربان قلب، عددی بین 60 تا 100 بار در دقیقه است.
انواع مختلف فلوتر دهلیزی
فلوتر دهلیزی بسته به محل اتصال کوتاه، به عادی و غیر عادی تقسیم بندی می شود. اتصال کوتاه به مسیر الکتریکی نا به جایی گفته می شود که سبب انتشار بسیار سریع پیام الکتریکی به سرتا سر قلب می شود. در حالی که علائم این دو نوع شبیه اند اما درمان های متفاوتی دارند. فلوتر دهلیزی عادی تنها به دهلیز راست محدود می شود. این نوع فلوتر دهلیزی می تواند با فرایند های تخریب کاتتری سرپایی و کوتاه مدت، درمان شود. فلوتر دهلیزی غیر عادی به نوعی اشاره دارد که در دهلیز چپ بروز می دهد.
علائم فلوتر دهلیزی
با این که فلوتر دهلیزی می تواند بدون علامت باشد اما توانایی ایجاد موارد زیر را دارد:
- سکته مغزی
- تپش قلب (احساس کوبش در قفسه سینه)
- گیجی یا غش کردن
- تنگی نفس
- خستگی
عوامل ایجاد فلوتر دهلیزی
فلوتر دهلیزی معمولا یک آریتمی مرتبط با سن است، زیرا به ندرت قبل از 50 سالگی بروز داده اما پس از آن رایج می شود. دیگر عوامل این مشکل به شرح زیر هستند:
- سابقه جراحی قلبی
- سابقه درمان تخریب کاتتری فیبریلاسیون دهلیزی
عوارض فلوتر دهلیزی
خون در اثر تپش های نامناسب قلب، در حفرات بالایی قلب تجمع کرده و خطر تشکیل لخته خون را افزایش می دهد. در صورتی که لخته خون از قلب وارد جریان خون شود، می تواند سبب انسداد شریان ها و سکته مغزی شود. تپش بسیار سریع قلب، در مدتی طولانی منجر به کاردیومیوپاتی یا ضعف عضله قلب می شود.
فلوتر دهلیزی چگونه تشخیص داده می شود؟
فلوتر دهلیزی معمولا با استفاده از نوار قلب در مطب پزشک تشخیص داده می شود. در صورتی که تشخیص مبهم باشد، پزشک استفاده از پایشگر هولتر یا آزمایش الکترو فیزیولوژی را در هنگام کاتتر گذاری قلب توصیه می کند. پایشگر هولتر دستگاهی است که ضربان های نامنظم قلبی را در یک بازه زمانی 24 تا 48 ساعته ثبت می کند.
در کاتتر گذاری قلبی، بیمار تحت داروی آرام بخش ملایم قرار گرفته و لوله ای باریک و انعطاف پذیر از طریق یک ورید تا به قلب او هدایت می شود. رشته های ظریف موجود در کاتتر می توانند پیام های الکتریکی غیر طبیعی را شناسایی کنند.
فلوتر دهلیزی چگونه درمان می شود؟
با این حال، در صورت تداوم مشکل، پزشک می تواند هر کدام از درمان های زیر را توصیه کند:
درمان هر گونه مشکل زمینه ای
تخریب کاتتری: فرایندی است که برای تخریب مسیر های الکتریکی غیر طبیعی استفاده می شود. این فرایند همزمان با آزمایش الکتروفیزیولوژی انجام می شود.
شوک کاردیوورژن: در این روش، یک شوک کوچک و کنترل شده، تحت بیهوشی عمومی به بیمار وارد می شود تا ریتم قلب به صورت موقت تصحیح شود. دارو های کنترل کننده ریتم قلب همچون انواع ضد آریتمی، ممکن است تاثیر گذاری تخریب کاتتری را نداشته باشند.