اگزمای وریدی یکی از انواع شایع اگزما / درماتیت می باشد، که یک یا هر دو پا را، در ارتباط با نارسایی وریدی درگیر می کند و به آن درماتیت گرانشی نیز گفته می شود.
چه افرادی دچار اگزمای وریدی می شوند؟
اگزمای پا اغلب در افراد میانسال و مسن دیده می شود و حدود 20٪ افراد بالای 70 سال را درگیر می کند. اگزمای وریدی با موارد زیر ارتباط دارد:
- سابقه ترومبوز ورید عمقی در اندام تحت تاثیر
- سابقه سلولیت در اندام آسیب دیده
- تورم مزمن ساق پا، که در اثر گرمای هوا و ایستادن طولانی مدت تشدید می شود
- وریدهای واریسی
- زخم های وریدی پا
چه عواملی باعث اگزمای پا می شوند؟
اگزمای وریدی به دلیل جمع شدن مایع در بافت ها و فعال شدن پاسخ ایمنی ذاتی، ایجاد می شود. به طور معمول در هنگام راه رفتن، عضلات پا، خون را به سمت بالا پمپ می کنند و دریچه های موجود در وریدها، از جمع شدن خون جلوگیری می کنند.
ایجاد لخته در وریدهای عمقی پا (ترومبوز وریدی عمقی یا DVT) یا واریس، ممکن است به دریچه ها آسیب برسانند که در نتیجه آن، فشار برگشت بیشتر می شود، مایعات در بافت ها تجمع می یابند و در نهایت یک واکنش التهابی رخ می دهد.
ویژگی های بالینی اگزمای وریدی کدام اند؟
اگزمای پا می تواند لکه های مجزا یا مرتبط به هم را ایجاد کند. ویژگی های این لکه ها عبارتند از:
- پلاک های قرمز، تاول دار و پوسته پوسته. یا پلاک های شکاف دار و ناهموار روی یک یا هر دو ساق پا
- رنگدانه های ماکولای نارنجی و قهوه ای به دلیل رسوب هموسیدرین
- آتروفی بلانچ (جای زخم های نامنظم سفید که توسط لکه های قرمز احاطه شده اند)
- شکل "بطری شامپاین" در ساق پا - باریک و سفت شدن مچ پا (لیپودرماتواسکلروز)
عوارض جانبی اگزمای وریدی کدام اند؟
❇️ Impetiginisation : عفونت ثانویه با استافیلوکوکوس اورئوس، که منجر به ایجاد پوسته های مایل به زرد می شود.
❇️ سلولیت – عفونت با استرپتوکوکوس پیوژنس: ممکن است قرمزی، درد، تب، رگه قرمز و تورم در پا و گره های متورم در کشاله ران، وجود داشته باشد.
❇️ اگزمای ثانویه : اگزما به نواحی دیگر بدن گسترش می یابد.
❇️ حساسیت تماسی : فرد به پماد، یا کرم های مورد استفاده، حساسیت پیدا کند.
چگونه اگزما پا تشخیص داده می شود؟
تشخیص اگزمای وریدی بالینی می باشد. در صورت وجود شک به حساسیت تماسی، می توانید آزمایشات پچ را انجام دهید.
کاهش تورم پا
❇️ برای مدت طولانی ایستاده نمانید.
❇️ به صورت منظم پیاده روی کنید.
❇️ هنگام نشستن پاهایتان را کمی بالا ببرید: اگر پاهای شما تورم دارد، باید بالای باسن شما قرار بگیرند تا تخلیه موثر داشته باشند.
❇️ پایین تخت خود را هنگام خواب بالا ببرید.
❇️ در مرحله حاد اگزما، برای کاهش تورم، استفاده از بانداژ بسیار مهم می باشد.
❇️ زمانی که اگزما برطرف شد، برای مدت طولانی جوراب های فشاری بپوشید. می توانید از انواع جوراب های فشاری با درجات مختلف استفاده کنید.
❇️ عصاره شاه بلوط هندی، در برخی بیماران مبتلا به بیماری وریدی مفید بوده است.
درمان اگزما پا
- زخم های چرک دار را با محلول پتاسیم پرمنگنات خشک کنید و یا سرکه را روی گاز به عنوان کمپرس استفاده کنید.
- آنتی بیوتیک های خوراکی مانند فلوکلوکساسیلین، ممکن است برای عفونت ثانویه تجویز شود.
- اعمال استروئید موضعی: با یک کرم استروئیدی قوی شروع کنید و روزانه به طور منظم بر روی زخم ها یا لکه ها اعمال کنید تا زمانی که صاف شوند. پس از چند روز، تا زمان برطرف شدن لکه های خارش دار، از یک کرم استروئیدی ملایم تر (مثلاً هیدروکورتیزون) استفاده کنید (درمان نگهدارنده). در صورت استفاده از کرم های استروئیدی، بیش از چند هفته، با پزشک خود مشورت کنید. استفاده بیش از حد می تواند پوست را نازک کند، اما در صورت لزوم برای کنترل درماتیت، می توان در دوره های کوتاهی از کرم های قوی تری استفاده کرد. پماد قطران ذغال سنگ نیز ممکن است کمک کننده باشد.
- به طور مداوم از کرم مرطوب کننده استفاده کنید تا پوست پاها صاف و نرم شود. اگر پوستتان بسیار پوسته پوسته شده، کرم اوره می تواند موثر باشد.
- از پوست خود در برابر آسیب محافظت کنید: اگزما می تواند منجر به عفونت یا زخم شود که بهبود آن دشوارتر است.
عکس اگزمای پا:
درمان واریس
در مورد درمان واریس و وریدهای واریسی با یک جراح عروق مشورت کنید.
• واریس ها را می توانید با جراحی، لیزر داخل وریدی یا اسکلروتراپی درمان کنید.
• وریدهای واریسی ممکن است پس از یک جراحی موفقیت آمیز، مجدد ظاهر شوند زیرا یک بیماری وریدی پیشرونده می باشد.
چگونه می توان از ابتلا به بیماری اگزما پا پیشگیری کرد؟
از اگزمای وریدی نمی توان به طور کامل پیشگیری کرد اما با اقدامات زیر می توان تعداد و شدت آن ها را کاهش داد:
- از ایستادن طولانی مدت یا نشستن روی صندلی با پاها آویزان خودداری کنید.
- جوراب های فشاری بپوشید.
- به تورم پا توجه کرده و آن را درمان کنید.
- از نرم کننده ها به صورت مرتب، روی قسمت های خشک پوست استفاده کنید.
- از صابون ها استفاده نکنید. هنگام استحمام خود را فقط از آب یا همراه با شوینده های غیر صابونی بشورید.
چشم انداز اگزمای وریدی چگونه است؟
اگزمای وریدی معمولا به یک اختلال عود کننده یا مزمن در طول زندگی تبدیل می شود. عود آن را می توانید سریع، با استروئیدهای موضعی درمان کنید.
