به طور کلی چهار نوع مشکل دریچه قلب شایع وجود دارد، تنگی دریچه میترال، نارسایی دریچه میترال، تنگی دریچه آئورت و نارسایی دریچه آئورت.
بیماری دریچه قلب چیست؟
دریچه ی قلبی آسیب دیده می تواند جریان خون از قلب را تحت تأثیر قرار دهد. دو نوع مشکل دریچه قلب اصلی وجود دارد:
- تنگی دریچه قلب: در این نوع مشکل، دریچه ی قلبی باریک شده و به طور کامل باز نمی شود. بنابراین، در خون رسانی از دریچه محدودیت هایی وجود دارد.
- نارسایی دریچه قلب (گاهی اوقات نارسایی دریچه قلب یا نشتی دریچه قلب نامیده می شود).
هر کدام از دریچه های قلب می تواند دچار این مشکلات شود. گرچه، دریچه های میترال و آئورت، بیشتر دچار این آسیب ها می شوند.
علائم بیماری دریچه قلب چیست؟
- تنگی نفس. این علامت معمولاً در ابتدا با ورزش رخ می دهد، اما اگر تنگی دریچه شدید شود، در حال استراحت نیز رخ می دهد. این حالت به علت احتقان خون و مایعات در ریه ها ایجاد می شود.
- غش کردن، سرگیجه یا خستگی. اگر مقدار خونی که وارد بطن می شود کاهش پیدا کند، خروجی خون از بطن چپ به بدن نیز کاهش پیدا می کند.
- دردهای قفسه سینه (آنژین). این شرایط در صورتی ایجاد می شود که جریان خون به شریان هایی که خون را به قلب می رسانند (شریان های کرونری)، کاهش پیدا کند.
- ضربان قلب سریع یا نامنظم، که ممکن است آن را به صورت تپش قلب احساس کنید.
- عفونت های قفسه سینه ممکن است اغلب اوقات رخ دهند.
- سرفه کردن همراه با خلط خونی. این علامت ممکن است به دلیل احتقان خون و مایعات در ریه ها رخ دهد.
- کبد ممکن است دچار التهاب شود و شما ممکن است به علت جمع شدن مایعات، دچار ورم معده شوید.
- افراد مبتلا به تنگی دریچه میترال ممکن است دچار برافروختگی گونه شوند.
اگر تب روماتیسمی، علت بیماری دریچه قلب باشد، علائم آن اغلب بین سنین 20 تا 50 سالگی ظاهر می شوند (یعنی 10 تا 20 سال بعد از ابتلا به تب روماتیسمی به عنوان یک کودک).
چه چیزی موجب بیماری دریچه قلب می شود؟
تغییرات دژنراتیو یا تحلیلی، موجب نشت دریچه های قلب می شوند. ساختارهایی که از دریچه های قلب پشتیبانی می کنند، به مرور زمان ضعیف و کشیده می شوند و از بسته شدن صحیح دریچه ها جلوگیری می کنند.
بیماری قلبی روماتیسمی
- بیماری قلبی روماتیسمی، یک اصطلاح کلی برای هر نوع مشکل قلبی می باشد که پس از یک دوره تب روماتیسمی ایجاد می شود.
- تب روماتیسمی، به شرایطی گفته می شود که گاهی اوقات پس از عفونت با میکروبی (باکتری) به نام استرپتوکوک رخ می دهد. بدن شما برای مقابله با باکتری و پاکسازی عفونت، آنتی بادی تولید می کند. اما در برخی افراد، آنتی بادی ها ممکن است به بخش های مختلف بدن، به ویژه دریچه های قلب نیز حمله کنند. التهاب ممکن است در یک یا چند دریچه قلب رخ دهد که می تواند موجب آسیب دائمی شود.
- تب روماتیسمی در دوران قبل از درمان های آنتی بیوتیکی بسیار شایع بود، اما در حال حاضر بسیار نادر است. این بیماری هنوز در برخی از کشورهای در حال توسعه، کاملاً رایج است.
علل دیگر بیماری دریچه قلب
- رسوب کلسیم در بخش هایی از دریچه. این مورد، رایج ترین علت تنگی آئورت در افراد مسن تر می باشد.
- کاردیومیوپاتی گشاد شده
- کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک
- برخی از مشکلات قلبی از زمان تولد موجود می باشند (مادر زادی هستند). این مشکل معمولاً بخشی از نقص قلبی مادرزادی پیچیده می باشد.
- عفونت دریچه (اندوکاردیت عفونی)
- نشت دریچه قلب، گاهی اوقات ممکن است پس از جراحی دریچه قلب رخ دهد.
- یکی از عوارض بیماری های غیرمعمول مختلف
عوارض احتمالی این بیماری
بسته به نوع دریچه و شدت مشکل، عوارض مختلفی ممکن است رخ دهد. عوارض اصلی ناشی از بیماری دریچه قلب شامل موارد زیر می شوند:
- فیبریلاسیون دهلیزی: حدوداً از هر 10 مورد، 4 نفر به فیبریلاسیون دهلیزی مبتلا می شوند. در این شرایط، قلب سریع و نامنظم می زند. زیرا سیگنال های الکتریکی در دهلیز بزرگ شده، دچار نقص می شوند. ریتم قلبی نامنظم می تواند موجب تپش قلب شود و حتی شما را از نفس بیاندازد.
- نارسایی قلبی ممکن است رخ دهد و به تدریج شدیدتر شود. این امر موجب تشدید تنگی نفس، خستگی و احتباس مایعات در بافت های مختلف بدن می شود.
- سکته مغزی. اگر دهلیز چپ با هر ضربان قلب، نتواند خون دریافتی را به طور کامل در بطن تخلیه کند، ممکن است در دهلیز چپ بزرگ شده، یک لخته خونی تشکیل شود. لخته خونی ممکن است به طرف قلب حرکت کند، در جریان خون حمل شود و یکی از رگ های خونی بخش دیگری از بدن را مسدود کند.
- اندوکاردیت: به عفونت دریچه، اندوکاردیت گفته می شود. (دریچه های آسیب دیده نسبت به دریچه های سالم بیشتر مستعد عفونت هستند). اگر اندوکاردیت فوراً درمان نشود، می تواند موجب مشکلات خطرناکی شود.
مشکلات دریچه قلب چگونه تشخیص داده می شوند؟
- پزشک ممکن است صدای سوفله قلبی یا دیگر صداهای غیرطبیعی را با استتوسکوپ بشنود. صداهای قلبی به علت عبور خون از دریچه های قلبی غیر طبیعی یا حرکت غیر طبیعی دریچه ها می باشد.
- آزمایشات اولیه معمولاً شامل اشعه ی ایکس قفسه سینه و الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب می باشد.
- اسکن سونوگرافی قلب یا اکوکاردیوگرام، می تواند تشخیص را تأیید کند.
- آزمایشات دیگر مانند سی تی اسکن و ام ار آی، می توانند به ارزیابی شدت شرایط کمک کنند.
- کاتتریزاسیون قلبی ممکن است برای ارزیابی شدت مشکل دریچه قلب انجام شود. در این آزمایش، یک لوله ی نازک به نام کاتتر وارد رگ خونی کشاله ران پا یا شریان مچ دست می شود. این کاتتر به سمت قلب هدایت می شود و سپس دستگاه کوچکی در بالای کاتتر، می تواند فشار روی هر دو طرف دریچه قلب را اندازه گیری کند.
درمان بیماری دریچه قلب چیست؟
با توجه به نوع دریچه و شدت مشکل دریچه قلب، روش های درمانی متفاوتی انجام می شوند.
دارو
موارد خفیف ممکن است نیازی به مصرف داروی منظم نداشته باشند. برخی از داروها ممکن است برای کمک به تسکین علائم یا کمک به پیشگیری از عوارض تجویز شوند. برای مثال داروهای مهارکننده ی آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE)، داروهایی هستند که به کاهش مقدار کار قلب کمک می کند. همچنین این داروها ممکن است برای تسکین علائم نارسایی قلبی تجویز شوند.
قرص های “آب” یا ادرارآور: معمولاً در صورتی که دچار تنگی نفس هستید، تجویز می شوند. این قرص ها باعث می شوند کلیه ها ادرار بیشتری تولید کنند. این کار باعث دفع خون و مایعات اضافی می شود که ممکن است با فشار برگشتی از قلب، در ریه ها یا دیگر بخش های بدن جمع شوند.
اگر شما به فیبریلاسیون دهلیزی مبتلا هستید، چندین دارو می توانند به آهسته کردن ضربان قلب کمک کنند. این دارو ها شامل مسدود کننده های بتا، مسدود کننده های کانال کلسیم و دیگوکسین هستند. شوک وارد کردن به قلب با جریان الکتریکی (کاردیوورژن) نیز برای افرادی استفاده می شود که به عنوان یکی از عوارض بیماری دریچه قلب، به فیبریلاسیون دهلیزی دچار شده اند.
داروی ضد انعقاد خون: معمولاً زمانی تجویز می شود که شما دچار فیبریلاسیون دهلیزی شده اید. این دارو به جلوگیری از تشکیل لخته های خونی کمک می کند.
جراحی
در برخی موارد ممکن است برای ترمیم یا تعویض دریچه ی قلب، به جراحی نیاز باشد. جراحی، تا حد زیادی به بهبود بسیاری از موارد شدید مشکلات دریچه ی قلبی، کمک می کند و درصد موفقیت بسیار بالایی دارد.