شما همیشه از سلامت جسمی کافی برخوردار بوده اید، اما در تولد 60 سالگی همسرتان در هفته ی گذشته انرژی تان را خیلی زود از دست داده اید و حالا احساس سنگینی در قفسه سینه خود می کنید و مثل این است که چیزی قلب شما را فشار می دهد. در ساعت 7 صبح و قبل از اینکه صبحانه بخورید، داروی معده خود را مصرف می کنید اما تسکین پیدا نمی کنید و درد به فک و شانه شما کشیده می شود. همسر خود را صدا می زنید. او به شما نگاهی می اندازد و با عجله به سمت تلفن می رود.
او پس از تماس با اورژانس، به شما قرص آسپیرین و مقداری آب می دهد. همسر شما کار درست را انجام داده است. شما احتمالا دچار حمله قلبی شده اید و باید سریعاً به بیمارستان منتقل شوید. همچنین باید به سرعت مقداری آسپیرین وارد سیستم بدن خود کنید – اما آیا باید قرص را بجوید یا ببلعید؟ آیا آسپرین برای جلوگیری از حمله قلبی مناسب است؟
آسپیرین برای کمکهای اولیه حمله قلبی
دلیل اینکه شما به آسپیرین نیاز دارید همان دلیلی است که باید بدون هیچ وقفه ای با اورژانس تماس بگیرید. حمله ی قلبی، یک رویداد خطرناک پویاست و مداخله ی زودهنگام می تواند آسیب قلبی را به حداقل برساند. امدادگران می توانند در مسیر بیمارستان به شما اکسیژن و دارو دهند و قند خون و ضربان قلب شما را کنترل کنند، تا از بروز عوارض جلوگیری شود. در بیمارستان، پزشکان نوار قلب و آزمایش خون شما را می گیرند تا ببینند آیا دچار حمله ی قلبی شده اید یا خیر؛ در صورتی که دچار حمله قلبی شده باشید، آنها معمولاً سعی می کنند شریان مسدود شده را با رویکرد آنژیوپلاستی و استنت گذاری باز کنند.
اما در صورتی که شرایط فراهم نباشد، به شما داروی ضد انعقاد خون می دهند. کاردیولوژی مدرن، به پیشرفت های قابل توجهی در زمینه ی نجات بیماران قلبی دست یافته است.
پلاک های نسبتاً کوچک که فقط موجب انسدادهای جزئی می شوند، بیشترین احتمال پارگی را دارند. وقتی که این اتفاق می افتد، آنها پلاکت ها را به سطح خود جذب می کنند. پلاکت ها، سلولهای خونی کوچکی هستند که موجب انعقاد خون می شوند. یک لخته یا ترومبوز، روی پلاک پاره شده شکل می گیرد. وقتی که لخته رشد می کند، شریان را مسدود می کند. اگر انسداد کامل شود، بخشی از عضله ی قلب را از اکسیژن رسانی محروم می کند. در نتیجه، سلولهای عضلانی می میرند و حمله ی قلبی رخ می دهد.
آسپرین با مهارکردن پلاکت ها، از انسداد شریان ها جلوگیری می کند. برای جلوگیری از تجمع پلاکت های جریان خون، تنها به مقدار کمی آسپیرین نیاز است؛ در حقیقت، مقادیر کم، بهتر از دوزهای بالا هستند. اما از آنجا که لخته، لحظه به لحظه رشد می کند، زمان، از اهمیت زیادی برخوردار است.
محققان برای بررسی سریعترین روش آزادسازی آسپیرین، از 12 داوطب درخواست کردند که دوز 325 میلی گرمی آسپیرین را به سه روش مختلف مصرف کنند: 1. بلعیدن قرص به همراه آب 2.با جویدن قرص به مدت سی ثانیه قبل از بلعیدن 3.با روش حل کردن قرص جوشان آلکا سلتزر در آب. هر شرکت کننده باید تمام روش ها را با معده خالی در روزهای مختلف امتحان می کرد. دانشمندان، در فواصل زمانی مختلف، سطوح آسپیرین و ماده فعال آن (سالیسیلات) را در خون بررسی کردند و همچنین ترومبوکسان بی 2 را که موجب تجمع پلاکتها می شود، اندازه گیری کردند.
در میان تمام اندازه گیری ها، آسپرین جویده شده، سریعترین عملکرد را داشت. این روش برای کاهش غلظت TxB2 تا 50%، فقط به 5 دقیقه زمان نیاز داشت. همچنین، قرص آلکا سلتزر برای این کار، تقریباً به 8 دقیقه و قرص بلعیده شده به 12 دقیقه زمان احتیاج داشت. به همین ترتیب، 14 دقیقه طول می کشید تا قرص جویده شده، بیشترین میزان پلاکت را مهار کند. همچنین مهار کردن حداکثر میزان پلاکت برای قرص جوشان آلکا سلتزر، 16 دقیقه و برای قرص بلعیده شده، 26 دقیقه طول می کشید.
آسپیرین برای جلوگیری از حمله قلبی
برای این منظور، آسپیرین معمولاً باید به مقدار کم و 1 نوبت در روز مصرف شود. اما افرادی که فکر می کنند ممکن است دچار حمله ی قلبی شوند، به مصرف 325 میلی گرم آسپیرین در روز نیاز دارند و باید هرچه سریعتر آن را مصرف کنند. برای دستیابی به بهترین نتیجه، یک قرص کامل 325 میلی گرمی را بجوید، اما از قرص دارای پوشش روده ای استفاده نکنید، چرا که این قرص ها حتی در صورت جویده شدن، عملکرد بسیار آهسته ای دارند و فراموش نکنید که هرچه سریعتر با اورژانس و سپس با پزشک خودتان تماس بگیرید. برای یادآوری مصرف قرص، تلفن همراه خود را تنظیم کنید تا زنگ هشدار آن در زمان مصرف قرص به صدا درآید.
دکتر مرعشی زاده متخصص قلب و عروق
