قرص اسپیرونولاکتون 25 برای درمان فشار خون بالا و نارسایی قلبی استفاده می شود. کاهش فشار خون به پیشگیری از سکته های مغزی، حمله های قلبی و مشکلات کلیوی کمک می کند. همچنین، اسپیرونولاکتون 25، با دفع مایعات اضافی بدن، تورم ناشی از برخی بیماری ها را کاهش و علائمی همچون تنگی نفس را بهبود می دهد. از جمله این بیماری ها می توان به نارسایی قلبی و بیماری کبدی اشاره کرد. این دارو همچنین برای درمان بیماری هایی استفاده می شود که در آن ها، بدن یک ماده طبیعی (آلدوسترون) را به مقادیر زیاد تولید می کند. اسپیرونولاکتون به عنوان یک داروی ادرار آور و حفظ کننده پتاسیم در بدن شناخته می شود.
نحوه استفاده از اسپیرونولاکتون
قرص اسپیرونولاکتون، به صورت خوراکی طبق دستور پزشک مصرف می شود. در صورت درد معده می توان آن را با شیر یا غذا میل کرد. بهتر است این دارو را در نیمه اول روز (قبل از 6 عصر) مصرف کرد تا از بیدار شدن های شبانه برای رفتن به دستشویی پیشگیری شود. در صورت داشتن هر گونه سوال با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید. در صورت مصرف نوع مایع این دارو، باید قبل از هر بار مصرف، ظرف محتوی آن را به خوبی تکان داد. مقدار مصرف را با استفاده از یک قاشق یا وسیله مخصوص اندازه گیری کنید. از به کار گیری قاشق های خانگی خودداری کنید زیرا امکان خطا در اندازه گیری وجود دارد.
تعیین مقدار مصرفی دارو در کودکان، بر اساس وزن نیز انجام می شود. برای کسب بهترین مزایا باید این دارو را به صورت منظم و در یک زمان مشخص در هر روز مصرف کرد. اغلب افراد مبتلا به فشار خون بالا، احساس بیماری نداشته اما حتی در صورت احساس تندرستی نیز، باید به مصرف این دارو ادامه داد. این دارو را باید دقیقا به گونه تجویز شده مصرف کرد. بدون مشورت با پزشک نباید مقدار و تعداد دفعات را تغییر داده یا مصرف دارو را قطع کرد. قطع ناگهانی دارو می تواند وضعیت فرد را بدتر کند. در صورت بدتر شدن بیماری خود همچون افزایش اعداد فشار خون، باید این موضوع را با پزشک در میان گذاشت.
عوارض جانبی
خواب آلودگی، گیجی، احساس سبکی در سر، درد معده، اسهال، حالت تهوع، استفراغ یا سردرد، از عوارض جانبی این دارو هستند. جهت به حداقل رساندن احساس سبکی در سر، باید از حالت های نشسته و دراز کش به آرامی برخاست. در صورت پایداری یا بدتر شدن این عوارض جانبی، باید فورا به پزشک یا داروساز اطلاع داد. باید به یاد داشت که پزشک، بدین دلیل اسپیرونولاکتون را تجویز کرده که مزایای این دارو نسبت به معایب آن بیشتر بوده اند. بسیاری از مصرف کنندگان این دارو هیچ گونه عوارض جانبی جدی را تجربه نمی کنند. در صورت ابتلا به هر گونه عوارض جانبی جدی از جمله موارد زیر فورا به پزشک خود اطلاع دهید:
- تشنگی شدید
- علائم مشکلات کلیوی همچون تغییر در مقدار ادرار
- تغییرات روانی یا خلقی
- ضعف یا خستگی غیر معمول
- اسپاسم عضلانی
- تغییر در چرخه های قاعدگی
- درد پستان
- بزرگی پستان در مردان (ژنیکوماستی)
- مشکل در عملکرد جنسی
- علائم عفونت همچون تب یا گلو درد پایدار
- درد شدید معده یا شکم
- تهوع و استفراغ مداوم
- استفراغ شبیه به دانه های قهوه
- تیرگی ادرار
- زردی چشم ها یا پوست
- کبودی یا خونریزی آسان
- ضربان قلبی نامنظم یا آهسته
- ضعف عضلانی
این دارو مخصوصا در بیماران مبتلا به مشکلات کلیوی، سبب افزایش مقدار پتاسیم در بدن می شود. مقادیر بالای پتاسیم در خون، در صورت عدم درمان، می توانند کشنده باشند. بروز واکنش حساسیتی بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده هر گونه علائم واکنش حساسیتی جدی از جمله راش، خارش یا تورم (مخصوصا زبان، صورت و گلو)، گیجی شدید و تنگی نفس، باید فورا به اورژانس مراجعه شود. این موارد لیست کامل عوارض جانبی این دارو نبوده و در صورت مشاهده یا تجربه عوارضی غیر از موارد گفته شده، حتما آن را با پزشک یا داروساز در میان بگذارید.
تداخلات دارویی
تداخلات دارویی می توانند نحوه عملکرد یک دارو را تغییر داده و خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهند. این مطلب حاوی تمامی تداخلات دارویی ممکن نیست. افراد باید لیست تمامی دارو های مصرفی خود، از جمله موارد تجویزی، غیر تجویزی و گیاهان دارویی را به همراه داشته و آن را به پزشک و داروساز خود نشان دهند. مصرف، قطع مصرف و تغییر مقدار مصرفی دارو، نباید بدون مشورت با پزشک انجام شود. لیتیوم و دارو های افزاینده سطح پتاسیم خون، از محصولاتی هستند که می توانند با این دارو تداخل داشته باشند.
دارو های افزاینده پتاسیم خون شامل آمیلورید، سیکلوسپورین، اپلرنون، تاکرولیموس، تریامترن و دارو های ضد بارداری حاوی دروسپیرنون می شوند. برخی محصولات حاوی عناصری هستند که فشار خون را بالا برده یا تورم را بدتر می کنند. باید داروهای مصرفی خود مخصوصا موارد زیر را با داروساز در میان گذاشته و نحوه مصرف ایمن آن ها را پرسید:
- محصولات ضد سرفه و سرما خوردگی
- مکمل های غذایی
- دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی همچون ایبوپروفن و ناپروکسن
این دارو می تواند با برخی تست های آزمایشگاهی (از جمله دیگوکسین یا کورتیزول) تداخل کرده و سبب نتایج نادرست شود. باید مصرف اسپیرونولاکتون را به اطلاع پزشک و کادر آزمایشگاه رساند.
مسمومیت دارویی
در صورتی که فردی با اسپیرونولاکتون مسموم شده و علائمی جدی همچون غش کردن یا تنگی نفس داشته باشد، باید فورا با 115 تماس گرفته یا به اورژانس نزدیک ترین بیمارستان مراجعه کند.
چند نکته
این دارو را با افراد دیگر به اشتراک نگذارید: تست های آزمایشگاهی و یا پزشکی (همچون عملکرد کلیوی، عملکرد کبدی و سطوح مواد معدنی بدن مانند پتاسیم) باید جهت پایش روند بیماری و بررسی بروز عوارض جانبی، به صورت دوره ای انجام شوند. جهت اطلاع از جزئیات بیشتر باید با پزشک خود مشورت کنید. در صورت مصرف این دارو جهت کاهش فشار خون، انجام تغییراتی در سبک زندگی، می تواند تاثیرگذاری این دارو را بیشتر کند. از جمله این تغییرات می توان ورزش کردن، کاهش استرس و تغییرات رژیم غذایی را مثال زد. درباره تغییرات مفید در سبک زندگی، با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
در دوره مصرف این دارو باید فشار خون به صورت منظم بررسی شود: با پزشک خود صحبت کرده، نحوه پایش فشار خون را فرا گرفته و اعداد آن را به پزشک گزارش کنید.
فراموشی مصرف یک وعده: در صورت فراموشی مصرف یک وعده، باید آن را به محض یادآوری مصرف کرد. در صورتی که تقریبا زمان مصرف وعده بعدی فرا رسیده است باید وعده فراموش شده را نادیده گرفت. هرگز جهت جبران وعده فراموش شده، مقدار مصرف وعده بعدی را دو برابر نکنید.
نگهداری: این دارو را در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگهداری کنید. اسپیرونولاکتون را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور کرده و در حمام نگهداری نکنید. در صورت عدم توصیه، دارو را در توالت یا آب فاضلاب نریزید. اسپیرونولاکتون را پس از منقضی شدن یا عدم نیاز به روش مناسب دور بریزید. جهت انجام این کار می توان از داروساز سوال کرد.