فشار خون بالا زمانی اتفاق می افتد که خون شما با فشار بالاتر از حد نرمال، در عروق حرکت کند. این فشار، بستگی به این دارد که میزان مقاومت رگ های خونی و سختی کار قلب چقدر است. فشار خون بالا می تواند منجر به عوارض جدی برای سلامتی شود. مشکلاتی مثل بیماری قلبی، سکته مغزی، نارسایی قلبی و یا بیماری های کلیوی، از عوارض جدی این بیماری محسوب می شوند.
مرحله ی اول فشار خون بالا
اولین مرحله از چهار مرحله ی فشار خون بالا، به عنوان مرحله ی «طبیعی» شناخته می شود. در این مرحله، فشار خون سیستولی فرد (حداکثر فشار خون)، کمتر از 130 میلی متر جیوه و فشار خون دیاستولی او (حداقل فشار خون)، کمتر از 80 میلی متر جیوه است. این مرحله از فشار خون بالا، «فشار خون طبیعی» محسوب می شود و فرد نیاز به درمان ندارد. البته شما باید همیشه فشار خون خود را کنترل کنید.
مرحله ی دوم فشار خون بالا
در این مرحله فشار خون سیستولی بین 130 تا 139 میلی متر جیوه و فشار خون دیاستولی بین 80 تا 89 میلی متر جیوه است. همان طور که از نام آن پیداست، این مرحله در واقع مرحله ی قبل از فشار خون بالا می باشد. به عبارت دیگر مرحله ی دوم فشار خون، یک علامت هشدار دهنده است که نشان می دهد شما ممکن است در آینده به فشار خون بالا مبتلا شوید. اما هنوز هم فرصتی برای پیشگیری از آن دارید!
در مرحله ی دوم فشار خون بالا، به میزان کمی در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی یا سکته ی مغزی قرار دارید. اما با این وجود، برای این سطح از فشار خون دارویی تجویز نمی شود، زیرا این مسأله که مصرف دارو تأثیری در پیشگیری از سکته مغزی یا بیماری های قلبی دارد، اثبات نشده است. اما فردی که در این مرحله از فشار خون بالا قرار دارد، می تواند با تغییر در سبک زندگی از ابتلا به فشار خون بالا جلوگیری کند.
تغییر در سبک زندگی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- ترک سیگار
- مصرف غذاهای سالم
- رژیم غذایی DASH
- ورزش کردن
مرحله ی سوم فشار خون بالا
در این مرحله از فشار خون که به اصطلاح «مرحله ی 1» نامیده می شود، فشار خون سیستولی بین 140 تا 159 میلی متر جیوه و فشار خون دیاستولی بین 90 تا 99 میلی متر جیوه است. فردی با این مرحله از فشار خون، در معرض خطر انواع عوارض جدی قرار دارد.
در این مرحله توصیه می شود تا افراد، علاوه بر رژیم غذایی و تغییر در سبک زندگی، دارو هم مصرف کنند. مصرف این داروها خطر بیمای های قلبی و سکته مغزی را کاهش می دهد. داروهایی که برای این مرحله از فشار خون تجویز می شوند عبارتند از:
- مهار کننده های ACE
- مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین
- مسدود کننده های بتا
- دیورتیک های تیازید
- مسدود کننده های کانال کلسیم
مرحله ی چهارم فشار خون بالا
این مرحله از فشار خون بالا با نام «مرحله ی 2» شناخته می شود. در این مرحله، فشار خون سیستولی 160 میلی متر جیوه و بالاتر، و فشار خون دیاستولی 100 میلی متر جیوه و بالاتر از آن می باشد. فردی که در این مرحله قرار دارد، دارای فشار خون بسیار بالا است. به همین دلیل برای کاهش فشار خون در این افراد، معمولاً دو نوع دارو تجویز می شود.
افرادی با این سطح از فشار خون، در معرض خطر ابتلا به بیماری عروق کرونری قلب قرار دارند. این بیماری یکی از علت های اصلی حمله ی قلبی و سکته ی مغزی است. شما باید به طور مرتب، فشار خون خود را چک کنید و پرهیز غذایی داشته باشید. همچنین، شما باید با داشتن یک رژیم غذایی سالم و ورزش، سبک زندگی خود را تغییر دهید.
فشار خون 14
فشار خون بالایی 14 در گروه هایپرتنشن (فشار خون بالا) درجه 2 قرار می گیرد. این گونه از هایپرتنشن جدی، با فشار خون سیستولیک (بالایی) بیشتر از 14 سانتی متر جیوه، یا فشار خون دیاستولیک (پایینی) بالاتر از 9 سانتی متر جیوه تعریف می شود.
مبتلایان به فشار خون 14 و بالاتر (هایپرتنشن درجه 2)، به میزان بیشتری در خطر ابتلا به بیماری های کرونری قلب قرار دارند، که موارد جدی تر می تواند منجر به حمله قلبی و سکته مغزی شود. بنابراین، بهتر است به طور منظم فشار خون خود را تحت نظر داشته باشید و یک برنامه ی کامل برای بهبود وضع فشار خون خود را به طور دقیق در دستور کار قرار دهید.
فشار خون 14 روی 9
فشار خون 14 روی 9 سانتی متر جیوه (140 روی 90 میلی متر جیوه) یا بالاتر به این معناست که شما در مرحله یا سطح 2 فشار خون بالا قرار دارید. برای کنترل این مشکل شما باید:
- رژیم غذایی سالم داشته باشید.
- به طور مرتب به پزشک مراجعه کرده و فشار خون خود را چک کنید.
- طبق دستور پزشک، دارو مصرف کنید.
دکتر مرعشی زاده متخصص قلب و عروق