پروپرانولول متعلق به گروهی از داروهای مسدود کننده بتا می باشد. این دارو برای درمان مشکلات قلبی استفاده می شود و به اضطراب و پیشگیری از میگرن کمک می کند. اگر شما مشکل قلبی دارید، باید طبق تجویز متخصص قلب، پروپرانولول مصرف کنید تا:
- فشارخون بالا را درمان کنید.
- بیماری که باعث ضربان قلب نامنظم می شود، مانند فیبریلاسیون دهلیزی را درمان کنید.
- از بیماری قلبی، حمله قلبی و سکته در آینده جلوگیری کنید.
- از درد قفسه سینه ناشی از آنژین جلوگیری کنید.
اگر شما هورمون تیروئید بیش از حدی در بدن خود دارید، (تیروتوکسی) پروپرانولول می تواند به کاهش علائم کمک کند. شما معمولا آن را به همراه دارو های دیگر برای درمان تیروئید پر کار مصرف خواهید کرد. این دارو را تنها با تجویز پزشک می توان تهیه کرد. پرانول به صورت قرص های کوچک، کپسول یا به صورت مایع قورت دادنی در داروخانه ها موجود است.
پروپرانول و سکته قلبی
اگرچه پروپرانول یک داروی موثر برای درمان تعدادی از بیماریهای مرتبط با قلب است، اما این دارو میتواند خطرات بالقوهای نیز داشته باشد. به عنوان مثال، در عین حال که پروپرانول می تواند میزان طول عمر بیماران را پس از حمله قلبی بهبود بخشد، اگر به طور نادرست مصرف گردد، می تواند باعث حمله قلبی نیز شود.
مقدار مصرف دارو
مقدار مصرف برای بزرگسالان و کودکان بالاتر از 12 سال به این صورت می باشد:
1- فشار خون بالا
میزان آغازین مصرف معمولا 80 میلی گرم دو بار در روز می باشد. اگر این مقدار به خوبی عمل نکند (اگر فشار خون شما به اندازه کافی پایین نیاید )، پزشک شما ممکن است این دارو را به میزان حداکثر 160 میلی گرم، دو بار در روز افزایش دهد.
2- میگرن یا آنژین (درد قفسه سینه)
مقدار مصرف روزانه 40 میلی گرم 2 تا 3 بار می باشد. این مقدار می تواند تا 120 میلی گرم و 240 میلی گرم 1 بار در روز افزایش یابد. پزشک یا داروساز به شما توضیح خواهد داد که چگونه مقدار مصرف دارو را در طول روز تقسیم بندی کنید.
3- ضربان قلب نامنظم (آریتمی)
مقدار مصرف روزانه 10 میلی گرم تا 40 میلی گرم، 3 یا 4 بار می باشد.
4- اضطراب
مقدار مصرف 40 میلی گرم، یک بار در روز است که می تواند تا 40 میلی گرم، 3 بار در روز افزایش یابد.
5- هورمون تیروئید بیش از حد (تیروتوکسی)
مقدار مصرف روزانه 10 میلی گرم تا 40 میلی گرم، 3 یا 4 بار در روز می باشد. میزان مصرف مجاز معمولا برای افراد مسن یا افراد با مشکل کلیه یا کبد، کمتر می باشد.
عوارض مصرف بیش از حد قرص پرانول
در رابطه با عوارض قرص پروپرانول 10 و عوارض قرص پروپرانول 20 سوالات بسیاری پرسیده می شود. به طور کلی باید گفت که مصرف بیش از حد پروپرانولول می تواند ضربان قلب شما را کند، و تنفس را برای شما دشوار کند. همچنین می تواند باعث سرگیجه و لرزش بدن شما شود. مقدار پروپرانولولی که می تواند منجر به عارضه شود، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. پرانول یکی از مسدود کننده های بتای غیر اختصاصی در نظر گرفته می شود. این دارو می تواند بر پذیرنده های بتای 1 و 2 که موجب تپش قلب سریع و آهسته می شوند، تأثیر بگذارد.
پروپرانولول همچنین دارای توانایی تثبیت کنندگی غشا می باشد که کانالهای Na میوسیت را مسدود کرده، مدت زمان QRS را طولانی تر می کند و بر هدایت قلب تأثیر می گذارد. متابولیسم این دارو هپاتیک است و از طریق ادرار دفع می شود.
بیشتر بدانید…درمان واریس در بارداری
در مصرف بیش از حد داروی پروپرانولول، ما با اثرات مسدود کننده ی بتا و اثرات مسدود کردن کانال Na، سر و کار داریم. از جمله اثرات مسدود کننده ی بتا می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افت ضربان قلب: از برادی کاردی سینوسی گرفته تا انسداد های دهلیزی بطنی
- افت فشار خون: کاهش ضربان قلب و کاهش انقباض قلب
- اسپاسم برونش
- هایپرکالمی (افزایش سطح خونی یون پتاسیم در بدن)
- هیپوگلیسمی (افت قند خون در بدن)
بیشتر بدانید…همه چیز درباره درمان واریس پا
عوارض جانبی پروپرانولول
به طور کلی، قرص پرانول، عوارض جانبی و جدی ایجاد نمی کند. گرچه، امکان وقوع عوارضی هم وجود دارد. اگر شما هرکدام از عوارض جانبی زیر را تجریه کردید، هرچه زودتر جهت کمک گرفتن با پزشک و یا مراکز درمانی تماس بگیرید.
برادی کاردی (ضربان قلب پایین)
پروپرانولول نوعی مسدود کننده ی بتا می باشد، به این معنا که عملکرد هورمون های استرس، همچون آدرنالین را در پذیرنده ی بتای قلب مسدود می کند. این به این معناست که شما ممکن است ضربان قلب کند تری را به هنگام استفاده از پروپرانولول تجربه کنید. اگر پس از مصرف پروپرانولول، ضربان قلب شما کمتر از 50 ضربان در دقیقه باشد (در حین بیداری)، و شما یک ورزشکار آموزش دیده نیستید، باید فورا با پزشک تماس بگیرید. ضربان قلب کمتر از این سطح منجر به خستگی یا غش کردن می شود و معمولاً نیاز به درمان دارد.
احتمال تداخل قرص پروپرانولول با دارو های دیگر بسیار کم می باشد، اما توجه به این امر بسیار مهم می باشد.
هیپوگلیسمی (قند خون پایین)
مسدود کننده ی بتای غیرانتخابی مانند پروپرانولول، می تواند از گلیکوژنولیز جلوگیری کند (فرآیندی که با آن، بدن شما گلیکوژن را می شکند تا به گلوکز تبدیل کند). این می تواند منجر به هیپوگلیسمی یا قند خون پایین شود. افراد مبتلا به دیابت باید هنگام استفاده از مسدود کننده های بتای غیرانتخابی، همچون پروپرانولول بیشتر مراقب باشند و پروپرانولول را تنها تحت نظر پزشک خود مصرف کنند.
یخ شدن دست و پا
پروپرانولول و یا دیگر مسدود کننده های بتا می توانند فشار خون را در اندام های شما کاهش دهند و در نتیجه دست و پای شما را بی حس و سرد کنند. این یکی از عوارض جانبی شناخته شده، اما نادر پروپرانولول می باشد که پدیده ی رینود مربوط به دارو، نامیده می شود. گرچه کاهش دمای دستان و پاهای شما معمولا چیزی نیست که در مورد آن احساس نگرانی کنید، اما در صورت بیحسی، یا دردناک بودن و یا سردی بیش از حد دستان و پاها پس از مصرف پرانول، فورا با پزشک تماس بگیرید.
افزایش وزن سریع/احتباس مایعات
استفاده از مسدود کننده های بتا (به ویژه مسدود کننده های قدیمی مانند آتنولول [تنورمین] و متاپرولول [لوپرسور، توپرول – ایکس ال]، منجر به افزایش وزن میانگین تقریبی 1 کیلوگرم می شود. گرچه برخی از بیماران ممکن است افزایش وزن بیشتری داشته باشند. اگر شما افزایش وزن قابل توجهی را پس از شروع مصرف داروی پروپرانولول تجربه کردید، تماس با پزشک ضروری است.
حالت تهوع، اسهال و یا استفراغ شدید
در موارد نادر، مصرف پروپرانولول می تواند به طور بالقوه باعث اسهال، استفراغ و حالت تهوع شدید در برخی از افراد شود.
تنگی نفس
هورمون های استرس مانند آدرنالین، نقش کمکی مهمی را در راحت نفس کشیدن شما ایفا می کنند. هنگامی که شما پروپرانولول مصرف می کنید، این دارو می تواند اثرات آدرنالین را بر روی ریه شما مسدود کند، و باعث ایجاد احساس تنگی نفس شود. مانند دیگر عوارض جانبی پروپرانولول، تنگی نفس شایع نمی باشد. با این حال می تواند بر روی بیمار در صورت داشتن آسم، بیماری ریوی مزمن یا دیگر بیماری هایی که باعث سخت نفس کشیدن شما به ویژه پس از فعالیت جسمانی می شوند، تاثیرات منفی داشته باشد.
مسدود کننده های بتا که به طور ویژه برای مسدود کردن اثرات هورمون های استرس در قلب ساخته شده اند، به طور معمول باعث تنگی نفس نمی شوند و در صورتی که شما درگیر آسم یا دیگر مشکلات تنفسی هستید، می توانند جایگرین مناسب تری برای پروپرانولول باشند.
توهمات بینایی
گرچه، مشخص نیست که پروپرانولول تأثیر خاصی بر بینایی دارد، اما درصد کمی از مصرف کنندگان پروپرانولول، گزارش کرده اند که دچار توهمات بینایی شده اند.
در بررسی های پزشکی، بین 0.3 و 0.6 درصد از مردم که با استفاده از پروپرانول تحت درمان قرار گرفته اند، گزارش کرده اند که دچار توهمات بینایی شده اند. در برخی از بررسی ها ، تا 17.5 درصد شرکت کنندگان پس از مصرف پروپرانولول مشکلات بینایی را گزارش کرده اند.
اگر پس از مصرف پروپرانولول توهمات بینایی را تجربه کردید، شما باید فورا با پزشک خود تماس بگیرید. در مطالعات پزشکی آمده است که توهمات بینایی ناشی از مسدود کننده های بتا پس از قطع کردن دارو یا تغییر دادن آن با یک داروی دیگر فورا از بین می روند.
بیشتر بدانید…چربی خون یا کلسترول بالا